Podrška: pitajucene@gmail.com
Podrška: +38762645414 WhatsApp, pitajucene@gmail.com
Izgubljena šifra? Unesi svoju e-mail adresu i klik na "Reset". Poslaćemo link za postavljenje nove šifre na e-mail.
Objasni zašto prijavljuješ.
Objasni zašto prijavljuješ.
Objasni zašto prijavljuješ.
VALJANOST NAMAZA KOJI SE KLANJA U NEČISTOJ ODJEĆI
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Ako uzmemo stav na kojem je većina učenjaka da svjesno i namjerno klanjanje u prljavoj odjeći kvari namaz, ovo tvoje pitanje se vraća na poznatu fikhsku mes'elu: valjanost namaza osobi koja iz neznanja u nečistoj odjeći klanja a nakon klanjanja namaza saviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.
Ako uzmemo stav na kojem je većina učenjaka da svjesno i namjerno klanjanje u prljavoj odjeći kvari namaz, ovo tvoje pitanje se vraća na poznatu fikhsku mes'elu: valjanost namaza osobi koja iz neznanja u nečistoj odjeći klanja a nakon klanjanja namaza sazna ili utvrdi da je u takvom stanju klanjala.
Oko ovoga učenjaci imaju podijeljeno mišljenje:
Dio učenjaka smatra da je namaz koji se klanja u takvom stanju neispravan te da se mora naklanjati, dok druga skupina učenjaka smatra da je namaz ispravan i da ga nije dužna naklanjati, a ovo drugo je ispravno.
Dokaz da ga nije dužna naklanjati je hadis kojeg prenosi Ebu Seid El-Hudrijj, radijallahu anhu, u kojem je došlo da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, predvodio namaz pa je skinuo svoje papuče, pa su i ashabi skinuli papuče. Nakon namaza ih je upitao što su skinuli papuče pa su mu odgovorili da su vidjeli njega da je skinuo papuče pa su i oni poskidali svoje papuče. Pa im je odgovorio, sallallahu alejhi ve sellem: “Došao mi je Džibril i obavijestio me da na njima ima nečistoća pa sam ih skinuo …”. (Bilježi ga Ahmed, Bejheki, Bezzar, Ibn Huzejme, Darekutni, a Šuajb Arnaut ga je ocijenio vjerodostojnim)
Hadis ukazuje na to da je on jedan dio namaza klanjao u prljavim papučama i nije ponovio taj dio namaza, nego je samo skinuo papuče i nastavio sa namazom, što je dokaz da je dio namaza koji je klanjao u prljavim papučama bio ispravan. A klanjao je namaz iz neznanja da su mu papuče prljave.
Prema tome, ispravno je bilo da nisi trebala ponoviti namaz.
Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeIMAMET ŽENE MUŠKARICMA
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Ako je žena imam, tj. predvodi u namazu, neophodno je razlikovati dva stanja: da žena predvodi žene u namazu i da žena predvodi muškarce u namazu. Prvo stanje: predvođenje žene dviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.
Hvala Allahu i neka je salat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:
Ako je žena imam, tj. predvodi u namazu, neophodno je razlikovati dva stanja: da žena predvodi žene u namazu i da žena predvodi muškarce u namazu.
Prvo stanje: predvođenje žene džemat žena
Oko imameta (predvođenja) žene džemat žena učenjaci imaju podijeljeno mišljenje. Ono što se prenosi od učenjaka može se svrstati u nekih pet mišljenja (El-Mugni 2/35).
1- Kaže skupina učenjaka da je mustehab ženama kada klanjaju same u džematu da ih jedna od njih predvodi. Ovo se prenosi od Aiše i Ummu Seleme, radijallahu anhuma, od ‘Ata’, Sevrija, Evzai'ja, Šafije, Ishaka i Ebu Sevra.
2- Grupa učenjaka smatra da je to samo dozvoljeno a ne mustehab, a ovo je rivajet od imama Ahmeda.
3- Drugi kažu da je mekruh da žena predvodi namaz žena a ako to urade ispravan im je namaz. Ovo je stav hanefija.
4- Skupina kaže da je to ženama dozovljeno pri klanjanju nafile (poput teravije) a ne pri klanjanju farz namaza. Na ovome su Š'abi, Nehai’ i Katade.
5- A grupa učenjaka smatra da nije dozovljeno ženi da predvodi džemat žena ni u farz namazima niti nafilama. Na ovome su Hasan El-Basri i Sulejman ibn Jesar.
A kaže imam Malik: “Žena nikada ne treba da predvodi (namaz)”.
Ispravno mišljenje je da je ženi dozvoljeno da predvodi džemat žena u farz namazu i nafili poput travih namaza. Način klanjanja je da žena imam stane u sredinu prvog safa, a ne ispred safova kao što rade muškarci. A ako je sa njom u džematu samo jedna žena onda ta žena treba stati sa desne strane žene imama. (El-Medžmu’ 4/95)
Dokaz za ovo je postupak Aiše i Ummu Seleme, radijallahu anhuma, one bi predvodile namaz žena tako što bi stale u sredinu prvog safa. Ovo bilježe Bejheki i Darekutni u svojim Sunenima i Šafija u svom Musnedu u vjerodostojnim rivajetima.
Od dokaza sa kojim se dokazuje propisanost ili dozvola klanjanja žena u džematu pri čemu ih predvodi žena je svakako i hadis od Ummu Vereke, radijallahu anha, u kojem je došlo da joj je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, dozvolio (u rivajetu: naredio) da predvodi namaz njenim ukućanima. O ovom hadisu će biti govora.
A što se tiče nagrade, nadati je se da i žene koje klanjaju u džematu imaju nagradu džemata, tj. dvadeset sedam ili dvadeset pet deredža vrijednije od pojedinačnog namaza. Jer je hadis o tome došao u općem značenju: “Namaz u džematu je vrijedniji od namaza pojedinca za dvadeset sedam deredža”,hadis je mutefekun alejhi, a u rivajetu od Ebu Seida, radijallahu anhu, kod Buharije: “Dvadeset pet deredža”.
Drugo stanje: predvođenje žene džemat muškaraca
Nema razilaženja među učenjacima da je šart imameta džemata muškaraca da imam bude muško i da predvođenje žene džemat muškaraca nije validno.
Kaže Ibn Hazm u svojoj knjizi “Meratibul-idžma'” (6/205): “Učenjaci su složni da žena ne predvodi muškarce a da oni znaju da je ona žena, pa ako tako urade njihov namaz je batil (ništavan) po idžmau (konsenzusu)”. Takođe, kaže u knjizi “El-Muhalla” (2/167): “Nije dozvoljeno da žena predvodi muškarca niti muškarce, oko toga nema razilaženja, …”.
Međutim, ispravno je da ima razilaženja među učenjacima po ovom pitanju. Naime, neki učenjaci dozovljavaju da žena bude imam muškarcima.
Od tih učenjaka su Ebu Sevr, El-Muzeni i Ibn Džerir Et-Taberi (El-Medžmu’ 4/255, El-Munteka – El-Badži 1/235). Oni dokazuju svoj stav poznatim hadisom od od Ummu Vereke, radijallahu anha, u kojem je došlo da joj je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, dozvolio da predvodi namaz njenim ukućanima a u njenoj kući je bilo muškaraca i dječaka. Ovaj hadis je prenešen u nekoliko rivajeta sa različitim tekstom hadisa:
Prvi- od Abdurrahman ibn Hallada od Ummu Vereke, radijallahu anha, da ju je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, posjećivao u njenoj kući, postavio joj je muezzina koji joj je učio ezan i naredio joj je da predvodi u namazu njene ukućane, kaže Abdurrahman: “Vido sam njenog muezzina bio je starac”. Bilježi ga Ebu Davud (592).
Drugi- od El-Velid ibn Džemi'a da mu je pričala njegova nana od Ummu Vereke, radijallahu anha, da je bila naučila Kur'an, a vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, joj je naredio da predvodi namaz njenim ukućanima, i imala je muezzina pa je predvodila svoje ukućane. Ovaj rivajet bilježi Ahmed (6/405).
Treći- od Abdurrahman ibn Hallada od Ummu Vereke, radijallahu anha, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, govorio: “Krenite sa nama da posjetimo šehidu (tako ju je zvao)”. Pa je dozvolio da joj se uči ezan i da ona predvodi svoje ukućane na farz namazu, a bila je već naučila Kur'ana. Bilježi ga Ibn Huzejme (1676).
Četvrti- od El-Velid ibn Džemi'a od njegove majke od Ummu Vereke, radijallahu anha, da je vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, dozvolio da joj se uči ezan i ikamet a da ona predvodi svoje žene. Ovaj rivajet bilježi Darekutni (1/279).
Ovaj hadis sa svim njegovim rivajetima ima slabosti: jer El-Velid ibn Džemi’ je slab ravija a po nekima hadis mu je dobar, Abdurrahman ibn Hallad je ravija čija pouzdanost nije poznata, njegova nana je nepoznata osoba, takođe, nije potvrđeno da je Abdurrahman ibn Hallad čuo hadis od Ummu Vereke.
Pored svega, Ibn Hadžer prenosi da je Ibn Huzejme hadis ocijenio vjerodostojnim, a sam Ibn Hadžer kaže da je ravija Abdurrahman ibn Hallad nepoznat, takođe prenosi se da su Darekutni i Ebu Hatim hadis ocijenili dobrim. A od savremenih muhaddisa Albani ga ocjenjuje dobrim a Šuajb Arnaut slabim.
Na dokazivanje sa ovim hadisom se može odgovoriti sa više strana (El-Mugni 3/33, Minehatul-‘allam 3/441):
Prvo- da je hadis slab, a o čemu je već bilo govora.
Drugo- ako bi uzeli da je hadis dobar, vjerodostojan i prihvatljiv sa njim se može dokazivati dozvola ili propisanost predvođenja žene džemat žena jer je Ummu Vereka, radijallahu anha, predvodila žene iz njene kuće.
Treće- ako bi i prihvatili da je ona predvodila neke od muških osoba onda je to situacija specifična samo za nju a ne da je to opći propis i drugim ženama.
Četvrto- neki učenjaci kažu da se vim hadisom može dokazivati dozovla da žena bude imam muškarcima u slučaju nužde poput toga da u džematu nema muško koje zna pravilno učiti Fatihu. (Hašijetu Ibn Kasim 2/313)
Peto- u svim rivajetima nije potvrđeno da je muezzin klanjao za Ummu Verekom, radijallahu anha, moguće je da je nakon učenja ezana išao u mesdžid na namaz.
Šesto- u rivajetu Darekutnija se jasno naglašava da je ona predvodila džemat žena.
Učenjaci koji zauzimaju prvi stav, tj. da ženi nije dozovljeno da predvodi džemat muškaraca i da ako tako klanjaju muškarcima namaz nije validan oni argumentiraju svoje mišljenje sljedećim dokazima:
Prvi- hadis kojeg bilježi Muslim u svom Sahihu (440) od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji safovi muškaraca su prvi a najgori zadnji, a najbolji safovi žena je zadnji a najgori prvi”.
Kaže imam Nevevi: “Što se tiče safova muškaraca, uzima se opće značenje hadisa da su uvijek najbolji safovi muškaraca prvi a najgori zadnji. A što se tiče safova žena, u ovom hadisu se govori o safovima žena koje klanjaju sa muškarcima, a kada klanjaju odvojeno a ne sa muškarcima onda su njihovi najbolji safovi prvi a najgori zadnji. Značenje toga da su najgori safovi muškaraca zadnji a kod žena prvi je da onaj ko klanja u njima ima najmanju nagradu i da je to najdalje od onog što Šerijat traži, a značenje najboljih safova je suprotno tome. Ženama je vrijednije klanjati u zadnjim safovima kada klanjaju zajedno sa muškarcima jer su dalje od miješanja sa muškarcima, gledanja u njih, slušanja, vezanja srca za njih i slično, a klanjanje u njihovim prvim safovima je pokuđeno zbog suprotno spomenutog, a Allah zna najbolje”.
Prema tome, najgori safovi žena su prvi jer su najbliži muškarcima, pa kako onda da u Šerijatu bude dozvoljeno da žena predvodi namaz muškaraca a taj isti Šerijat joj naređuje da bude što dalja od muškaraca?
Drugo- hadis od Ibn Omera, radijallahu anhuma, kojeg bilježe Ebu Davud i Ahmed a šejh Albani ga ocjenjuje vjerodostojnim, u njemu je došlo: “Ne zabranjujte vašim ženama (odlazak u) mesdžide, a njima su njihove kuće bolje”. Znači da je ženama namaz vrijedniji kada ga klanjaju u njihovim kućama, smisao toga je u tome što su time muškarci sigurniji od padanja u fitnu zbog žena. Pa ako Šerijat tretira klanjanje žene u njenoj kući boljim djelom nego da ode u mesdžid zbog toga da ne bi izazivala fitnu, pa kako onda da bude dozvoljeno da žena predvodi muškarcima namaz u džematu?
Treće- hadis mutefekun alejhi od Sehl ibn S'ada Es-Sai'dija, radijallahu anhu, u kojem je došlo da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Pljeskanje rukama je za žene” prilikom upozoravanja imama kada pogriješi, dok je za muškarce izgovaranje tesbiha (tj. riječi Subhanallah).
Kaže Ibn Hadžer: “Kao da je ženama zabranjeno izgovaranje tesbiha jer je njima uopćeno naređeno da stišavaju svoj glas u namazu iz bojazni zbog fitne”. Pa ako je ženama zabranjeno da riječima upozore imama kada pogriješi nego ja na njima da pljeskaju šakama kako ne bi podigla svoj glas u prisustvu ljudi pa kako onda da ona predvodi namaz muškaraca ili da im drži hutbu?
Četvrto- hadis od Enes ibn Malika, radijallahu anhu, kojeg bilježe Buharija (380) i Muslim (1531) u kojem je došlo su Enes, njegova nana i jetim klanjali za Poslanikom, sallallahu alejhi ve sellem, pri čemu kaže Enes, radijallahu anhu: “Posafali smo se ja i jetim iza njega a starica iza nas”.
Kaže Ibn Hadžer: “Hadis ukazuje na to da se žena ne safa u safu sa muškarcima, a osnov toga je bojazan od fitne žena”. Ako je propisano da žena staje sama iza safa i zabranjeno joj je da se safa zajedno sa muškarcima u istom safu, pa kako da se ona postavi za imama da predvodi džemat muškaraca?
Peto- četrnaest stoljeća je bila praksa muslimana da žena ne predvodi namaz muškog džemata muslimana, pa onaj ko to prekrši on slijedi put koji nije put muslimana.
A Uzvišeni kaže: “Onoga ko se suprotstavi Poslaniku, a poznat mu je Pravi put, i koji pođe putem koji nije put vjernīkā, pustićemo da čini šta hoće, i bacićemo ga u Džehennem – a užasno je on boravište!” (En-Nisa’ 115)
Šafijski učenjak Nevevi u knjizi “El-Medžmu'” (4/125), hanbelijski učenjak Merdavi u knjizi “El-Insaf” (2/265) i malikijski učenjak Ahmed ibn Gunejm u knjizi “El-Fevakihu ed-devani” (1/204) svi oni naglašavaju da namaz muškaraca i žena za imamom ženom nije dozvoljen, a ako bi ga klanjali muškarcima je namaz batil (tj. neispravan) a ženama je ispravan.
Kaže imam Šafija u knjizi “El-Ummu” (1/191): “Ako bi žena predvodila namaz muškaraca, žena i muške djece, namaz žena bi bio ispravan a namaz muškaraca i dječaka batil, jer je Uzvišeni Allah učinio muškarce onima koji upravljaju ženama i On je njima uskratio da budu staratelji, zato niukom slučaju nije dozvoljeno da u namazu žena bude imam muškarcu”.
Nema sumnje, da nakon iznesenih dokaza jednog i drugog mišljenja učenjaka da je stav ogromne većine učenjaka ovog ummeta, tj. zabrana žene da u namazu predvodi džemat muškaraca, jedino i isključivo ispravan i prihvatljiv. A dokaz drugog mišljenja, tj. hadis o Ummi Vereki, radijallahu anha, i njenom predvođenju ukućana, je neodrživ zbog svoje slabosti i mogućnosti da se mnogostruko tumači. A Allah najbolje zna. Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeDa li je dozvoljeno kratiti nokte noću i da li je dozvoljeno utorkom šišati se, brijati i kratiti nokte?
Nema nikakve smetnje da se krate nokti i šiša u bilo koje doba dana i noći i bilo koji dan u sedmici. Ono što se prenosi u narodu da ne valja kratiti nokte utorkom ili nekim drugim danom, da odrezane nokte treba zakopati u zemlju i tome slično sa strane islama nema nikakve validnosti niti ima u islaviše
Nema nikakve smetnje da se krate nokti i šiša u bilo koje doba dana i noći i bilo koji dan u sedmici. Ono što se prenosi u narodu da ne valja kratiti nokte utorkom ili nekim drugim danom, da odrezane nokte treba zakopati u zemlju i tome slično sa strane islama nema nikakve validnosti niti ima u islamu uporišta. To su puka praznovjerja, naklapanja ili nasljeđeni običaji koji su bili rasprostranjeni u ovim krajevima (Bosne i Balkana) prije dolaska islama. Od sunneta vjere islama je da musliman i muslimanka redovno obrezuju nokte, otklanjaju dlake sa stidnih mjesta i ispod pazuha, da muškarac krati brkove i da se osuneti.
Bilježe Buharija i Muslim u svoja dva Sahiha od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Pet stvari je od fitre: otklanjanje dlaka sa stidnih mjesta, sunećenje, skraćivanje brkova, otklanjanje dlaka ispod pazuha i kraćenje noktiju“. A imam Muslim bilježi od Enesa, radijallahu anhu, da je rekao da im je određeno (od strane Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem) da skraćivanje brkova, kraćenje noktiju, otklanjanje dlaka ispod pazuha i sa stidnih mjesta ne ostavljaju više od četrdeset noćiju”.
A što se tiče brijanja brade složni su prvi učenjaci ovog Ummeta, od kojih su i učenjaci svečetiri mezheba hanefijskog, malikijskog, šafijskog i hanbelijskog, da muslimanu nije dozovljeno brijeti bradu i da je puštanje brade stvar od vjere a ne od običaja. Bilježe Buharija i Muslim od Ibn Omera, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Razlikujte se od mušrika, puštajte brade i kratite brkove“. Kada postane brada bujna i naraste dozvoljeno ju je kratit i uzimati ono što pređe preko dužine šake. Kraćenje brade je prenešeno od nekoliko ashaba, tabi’ina i to je opći stav selefa ovog Ummeta.
Oko pitanja učenja Kur’ana bez abdesta i u stanju džunubluka učenjaci imaju podijeljeno mišljenje. Ispravno je da je dozvoljeno učiti Kur’an u stanju džunubluka kao i bez abdesta, svejedno učili ga napamet ili držeći Mushaf u rukama. S tim da je mustehab (preporučeno) da se uči pod abdestom i u stanju čistoće oko čega nema razilaženja među učenjacima.
Dokaz da je dozvoljeno učiti bez abdesta i u stanju džunubluka je hadis od Aiše, radijallahu anha, kojeg bilježi Muslim u svom Sahihu u kojem ona kaže da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, spominjao Allaha u svakom stanju”. A pod spominjanjem Allaha ulazi i učenje Kur’ana. A hadis u kojem je došlo da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Kur’an ne dodiruje osim onaj koji je čist“, bilježe ga Malik, Nesai’ i Ibn Hibban. Kao i hadis od Alije, radijallahu anhu, u kojem kaže: “Poučavao nas je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, Kur’anu ako nije bio džunub“, a bilježe ga Ebu Davud, Nesai’, Tirmizi, Ibn Madže, Ahmed i Ibn Hibban. Oba ova hadisa su slabi te se ne mogu uzeti kao dokaz po ovim pitanjima, pojašnjenje slabosti ovih hadisa uzelo bi mnogo prostora.
A što se tiče učenja Kur’ana u ležećem položaju, od adaba učenja Kur’ana je da se uči pod abdestom, u sjedećem položaju okrenut u pravcu Kible. Kada kažemo od adaba to znači da je lijepo učiti Kur’an na takav način, osim što je biti pod abdestom mustehab. A nema nikakve smetnje da se Kur’an uči u ležećem položaju jer nema dokaza koji to zabranjuje.
Dr. Zijad Ljakić
preuzeto sa stranice http://www.n-um.com
Vidi manjeKoji su vjerodostojni jutarnji i večernji zikrovi?
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: To je tačno. Od 24 jutarnja i večernja zikra koji su spomenuti u knjizi Hisnul-muslim, samo 12 zikrova su vjerodostojni po ocjeni nekoliko savremenih muhaddisa, poput šejha Abdviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:
To je tačno. Od 24 jutarnja i večernja zikra koji su spomenuti u knjizi Hisnul-muslim, samo 12 zikrova su vjerodostojni po ocjeni nekoliko savremenih muhaddisa, poput šejha Abdullaha Es-S’ada, Sulejmana El-‘Ulvana, Abdulaziza Et-Tarifija i drugih, sa malim razlikama među njima. Neki od tih 24 zikra su dnevni ili noćni zikrovi, greškom su ubrojani u jutarnje i večernje. Dok su neki zikrovi prenešeni u slabim hadisima, mada su ih neki učenjaci, poput šejha Albanija i Bin Baza – na čije se ocjene oslonio autor knjige Se’id El-Kahtani, ocijenili dobrim ili vjerodostijnim na osnovu više slabih rivajeta u kojima su prenešeni. Nema smetnje da se zikri po svim navedenim zikrovima, ovdje je riječ o tome koji su od njih zaista vjerodostojni.
U narednom tekstu biće navedeno 12 vjerodostojnih zikrova (na arpaskom, u transkripciji i prijevodu), a svi drugi zikrovi koji nisu spomenuti, poput učenja Ajetul-kursija, sura Ihlasa, Felek i Nas i slično, su slabi, tako da nema potrebe da se navode.
ZIKROVI KOJI SE UČE I UJUTRO I NAVEČE:
1- ((أَصْبَحْنَا وَأَصْبَحَ الْمُلْكُ لِلَّهِ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، رَبِّ أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا فِي هَذِهِ اليوم وَخَيْرَ مَا بَعْدَهَ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا فِي هَذِهِ اليوم وَشَرِّ مَا بَعْدَهَ، رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكَسَلِ وَسُوءِ الْكِبَرِ، رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ عَذَابٍ فِي النَّارِ وَعَذَابٍ فِي الْقَبْرِ))، مرة واحدة. (رواه مسلم)
1- Asbahna ve asbeha-l-mulku li-l-Lahi, ve-l-hamdu li-l-Lahi, la ilahe ille-lLahu vahdehu la šerike lehu. Lehu-l-mulku ve lehu-l-hamdu ve huve ’ala kulli šej’in kadir. Rabbi es’eluke hajre ma fi haze-l-jevm ve hajre ma ba’dehu, Ve e’uzu bike min šerri haze-l-jevm ve šerri ma ba’dehu. Rabbi e’uzu bike mine-l-keseli ve sui-l-kiberi. Rabbi e’uzu bike min ’azabin fi-n-nari ve ’azabin fi-l-kabri.
Osvanusmo i osvanu svekolika Allahova vlast. Hvala Allahu i nema boga osim Njega Jedinog, Koji druga nema. Njemu pripada sva vlast i svaka pohvala i on nad svačim ima moć. Allahu, molim Te za sva dobra ovog dana i za dobra poslije njega. I utječem ti se od zla ovog dana i zla poslije njega. Gospodaru moj, Tebi se sklanjam pred lijenošću i zlohudom ohološću. Tebi se sklanjam pred kaznom Džehennema i kaburskom kaznom. (Muslim) (JUTARNJI ZIKR)
((أَمْسَيْنَا وَأَمْسَى الْمُلْكُ لِلَّهِ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، رَبِّ أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ وَخَيْرَ مَا بَعْدَهَا، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ وَشَرِّ مَا بَعْدَهَا، رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكَسَلِ وَسُوءِ الْكِبَرِ، رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ عَذَابٍ فِي النَّارِ وَعَذَابٍ فِي الْقَبْرِ))، مرة واحدة. (رواه مسلم)
Emsejna ve emse-l-mulku li-l-Lahi, ve-l-hamdu li-l-Lahi, la ilahe ille-lLahu vahdehu la šerike lehu. Lehu-l-mulku ve lehu-l-hamdu ve huve ’ala kulli šej’in kadir. Rabbi es’eluke hajre ma fi hazihi-l-lejleti ve hajre ma ba’deha, Ve e’uzu bike min šerri hazihi-l-lejleti ve šerri ma ba’deha. Rabbi e’uzu bike mine-lkeseli ve sui-l-kiberi. Rabbi e’uzu bike min ’azabin fi-n-nari ve ’azabin fi-l-kabri.
U noć uđosmo i noć dočeka svekolika Allahova vlast. Hvala Allahu i nema boga osim Njega Jedinog, Koji druga nema. Njemu pripada sva vlast i svaka pohvala i on nad svačim ima moć. Allahu, molim Te za sva dobra ove noći i za dobra poslije nje. I utječem Ti se od zla ove noći i zla poslije nje. Gospodaru moj, Tebi se sklanjam pred lijenošću i zlohudom ohološću. Tebi se sklanjam pred kaznom Džehennema i kaburskom kaznom. (Muslim) (VEČERNJI ZIKR)
2- ((اللَّهُمَّ بِكَ أَصْبَحْنَا وبِكَ أَمْسَيْنَا، وَبِكَ نَحْيَا وَبِكَ نَمُوتُ، وَإِلَيْكَ النُشور((، مرة واحدة. (رواه الترمذي)
2- Allahumme bike asbahna ve bike emsejna, ve bike nahja ve bike nemutu ve ilejke-n-nušuru.
Allahu, Tvojom voljom dočekasmo jutro i Tvojom voljom uđosmo u noć. Tvojom voljom živimo, prema Tvojoj volji umiremo i prema Tvojoj volji bivamo ponovo proživljeni. (Tirmizi) (JUTARNJI ZIKR)
))اللَّهُمَّ بِكَ أَمْسَيْنَا وَبِكَ أَصْبَحْنَا، وَبِكَ نَحْيَا وَبِكَ نَمُوتُ، وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ((، مرة واحدة. (رواه الترمذي)
“Allahumme bike emsejna ve bike asbahna ve bike nahja ve bike nemutu ve ilejke-l-mesiru”. (Tirmizi)
Allahu, Tvojom voljom u noć ulazimo i jutro dočekujemo, Tvojom voljom živimo i umiremo i Tebi se vraćamo). (Tirmizi) (VEČERNJI ZIKR)
3- ((أَصْبَحْنَا عَلَى فِطْرَةِ الْإِسْلَامِ، وَعَلَى كَلِمَةِ الْإِخْلَاصِ، وَعَلَى دِينِ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَعَلَى مِلَّةِ أَبِينَا إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا مُسْلِمًا، وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ((، مرة واحدة. (رواه أحمد)
3- Asbahna ‘ala fitreti-l-islami ve ‘ala kelimeti-l-ihlasi ve ’ala dini nebijjina Muhammedin, s.a.v.s.,ve ‘ala milleti ebina Ibrahime hanifen muslimen ve ma kane mine-l-mušrikine.
“Jutro smo dočekali u krilu islama, na principima šehadeta (riječi: la ilahe illellah), u vjeri vjerovjesnika našega, Muhammeda i u vjeri praoca našeg Ibrahima, a.s., iskrenog monoteiste, muslimana, koji nije bio idolopoklonik”. (Ahmed) (JUTARNJI ZIKR)
((أَمْسَيْنا عَلَى فِطْرَةِ الْإِسْلَامِ، وَعَلَى كَلِمَةِ الْإِخْلَاصِ، وَعَلَى دِينِ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَعَلَى مِلَّةِ أَبِينَا إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا مُسْلِمًا، وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ((، مرة واحدة. (رواه أحمد)
Emsejna ‘ala fitreti-l-islami ve ‘ala kelimeti-l-ihlasi ve ’ala dini nebijjina Muhammedin, s.a.v.s.,ve ‘ala milleti ebina Ibrahime hanifen muslimen ve ma kane mine-l-mušrikine.
“Noć smo dočekali u krilu islama, na principima šehadeta (riječi: la ilahe illellah), u vjeri vjerovjesnika našega, Muhammeda i u vjeri praoca našeg Ibrahima, a.s., iskrenog monoteiste, muslimana, koji nije bio idolopoklonik”. (Ahmed) (VEČERNJI ZIKR)
4- ((اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّى، لَا إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، خَلَقْتَنِى وَأَنَا عَبْدُكَ، وَأَنَا عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ، أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا صَنَعْتُ، أَبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَىَّ، وَأَبُوءُ بِذَنْبِى، اغْفِرْ لِي؛ فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ أَنْتَ((، مرة واحدة. (رواه البخاري)
4- Allahumme Ente Rabbi, la ilahe illa Ente, halakteni ve ene ‘abduke ve, ene ‘ala ahdike ve va’ dike mesteta’tu e’uzu bike min šerri ma sana’tu, ebu’u leke bi ni’metike ‘alejje, ve ebu’u bi zenbi, fagfir li, fe innehu la jagfiru-z-zunube illa Ente.
Allahu, Ti si Gospodar moj, nema boga osim Tebe, stvorio si me i ja sam Tvoj rob, ja sam na tragu zavjeta Tebi datog, i obećanja Tvog u svojim granicama. Tebi se sklanjam pred zlom koje sam počinio, priznajem blagodati Tvoje prema meni, Tebi priznajem svoje grijehe. Stoga, oprosti mi, jer osim Tebe niko drugi grijehe ne oprašta. (Buharija)
5- ((اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ، عَالِمَ الغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ، رَبَّ كُلِّ شَيْءٍ وَمَلِيكَهُ، أشهد أن لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ نَفْسِي، وَمِنْ شَرِّ الشَّيْطَانِ وَشِرْكِهِ))، مرة واحدة. (رواه أبو داود والترمذي)
5- Allahumme Fatire-s-semavati ve-l-erdi, ’Alime-l-gajbi ve-š-šehadeti, Rabbe kulli šej’in ve melikehu: Ešhedu en la ilahe illa Ente, e’uzu bike min šerri nefsi ve min šeri-š-šejtani ve širkihi.
Allahu, Stvoritelju nebesa i Zemlje, Poznavaoče skrivenog i pojavnog (svijeta), Gospodaru svega i njegov Posjedovatelju, svjedočim da nema boga osim Tebe, Tebi se sklanjam pred zlom svoje duše, i pred zlom šejtana i njegovog širka. (Ebu Davud, Tirmizi)
6- ((اللهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ، اللهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَفْوَ وَالْعَافِيَةَ فِي دِينِي وَدُنْيَايَ وَأَهْلِي وَمَالِي، اللهُمَّ اسْتُرْ عَوْرَاتِي، وَآمِنْ رَوْعَاتِي، اللهُمَّ احْفَظْنِي مِنْ بَيْنِ يَدَيَّ، وَمِنْ خَلْفِي، وَعَنْ يَمِينِي، وَعَنْ شِمَالِي، وَمِنْ فَوْقِي، وَأَعُوذُ بِعَظَمَتِكَ أَنْ أُغْتَالَ مِنْ تَحْتِي((، مرة واحدة. (أبو داود، والنسائي وبن ماجة)
6- Allahumme inni es’eluke-l-‘afijete fi-d-dunja ve-lahireti. Allahumme inni es’eluke-l-‘afve ve-l-‘afijete fi dini ve dunjaje ve ehli ve mali. Allahumme-stur ‘avrati ve amin rev’ati. Allahumme-hfazni min bejni jedejje ve min halfi ve ‘an jemini ve ‘an šimali ve min fevki ve e’uzu bi ’azametike en ugtale min tahti.
Allahu, molim Te za Tvoju zaštitu na dunjaluku i na ahiretu. Allahu, molim Te za oprost i zaštitu Tvoju u vjeri, na dunjaluku, u porodici i mojoj imovini. Allahu, zakloni moja sramna djela, a umiri moju bojazan. Allahu, sačuvaj me sa moje prednje strane, te od svega što me može zadesiti sa leđa, zdesne ili lijeve strane i odozgo. Prizivam Tvoju Veličinu da ne budem ščepan odozdo. (Ebu Davud, Nesai i Ibn Medže)
7- ((لا إلهَ إلا الله وحدَه لا شريكَ لهُ، لهُ الملكُ، ولهُ الحمدُ، وهوَ على كلِّ شيءٍ قديرٌ((، عشر مرات. (رواه مسلم)
7- La ilahe ille-l-Lahu vahdehu la šerike lehu, lehu-l-mulku ve lehu-l-hamdu ve Huve ‘ala kulli šej’in kadir (10 X).
Nema boga osim Allaha, Jedinoga, Koji druga nema. Njemu pripada vlast nad svim i sva pohvala. On sve može. (Muslim)
8- ((سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِه((، مائة مرة. (رواه مسلم)
8- Subhane-l-Lahi ve bi hamdihi (100 X).
Neka je veličanstven i hvaljen Allah. (Muslim)
9- ((يا حي يا قيُّوم، برحمتك أستغيث، أصلِح لي شأني كلَّه، ولا تَكلني إلى نفسي طرْفة عين(( ، مرة واحدة. (رواه الحاكم)
9- Ja Hajju ja Kajjumu bi rahmetike estegisu, aslih li še’ni kullehu ve la tekilni illa nefsi tarfete ’ajnin.
O Ti, Živi, Postojani Održavatelju, molim Te za Tvoju obilatu milost – popravi moje stanje u svakom pogledu i ne prepusti me meni samome ni jednoga trena. (Hakim)
10- ((رضيتُ باالله ربًّا، وبالإسلام دينًا، وبمحمدٍ – صلى االله عليه وسلم – نبيًّا((، ثلاث مرات. (رواه أبو داود، والترمذي، وأحمد)
10- Raditu bi-l-Lahi Rabben ve bi-l-islami dinen ve bi Muhammedin nebijen, salla-l-Lahu ’alejhi ve selleme (3X).
Zadovoljan sam da mi je Allah Gospodar, vjera islam, Muhammed, a.s., vjerovjesnik. (Ebu Davud, Tirmizi i Ahmed)
SAMO JUTARNJI ZIKROVI:
11- ((سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ، عَدَدَ خَلْقِهِ، وَرِضَا نَفْسِهِ، وَزِنَةَ عَرْشِهِ، وَمِدَادَ كَلِمَاتِهِ((، ثلاث مرَّات. (رواه مسلم)
11- Subhana-l-Lahi ve bi hamdihi ’adede halkihi ve rida nefsihi ve zinete ’Aršihi ve midade kelimatihi (3 X).
Neka je slavljen i hvaljen Allah u razmjerama brojnosti Njegovih stvorenih bića, u razmjeri Njegovog zadovoljstva, težine Njegova prijestolja (Arša) i mnoštva osebujnosti Njegovih riječi. (Muslim)
SAMO VEČERNJI ZIKROVI:
12- ((أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ((، ثلاث مرات. (الترمذي وأحمد)
12- E’uzu bi kelimati-l-Lahi-t-tammati min šerri ma haleka (3 X).
Pomoću savršenih Allahovih riječi, zaštićujem se od zla svega onoga što je On stvorio. (Tirmizi i Ahmed)
Ve billahi tevfik.
dr. Zijad Ljakić – ehlus-sunne.ba
Vidi manjeKakav je propis obilježavanja noći Lejletu l berat?
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Mjesec Ša’ban je mjesec u kojem je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, većinu dana postio. Ovo je došlo u hadisu mutefekun alejhi (Buhari ja i Muslim) od Aiše, radijallahu aviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.
Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:
Mjesec Ša’ban je mjesec u kojem je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, većinu dana postio. Ovo je došlo u hadisu mutefekun alejhi (Buhari ja i Muslim) od Aiše, radijallahu anha, u kojem ona kaže: „Ni u jednom mjesecu nije postio Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, kao što je postio u Ša’banu, postio ga je čitavog osim manjeg dijela“. Ovo ukazuje na vrijednost i preporučenost posta većine dana mjeseca Ša’bana.
O vrijednosti ovog mjeseca prenešeno je od Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, mnogo hadisa. Neki od njih su vjerodostojni i dobri, neki slabi a neki krivotvoreni.
Od novotarija koje su ljudi uveli je PROSLAVLJANJE NOĆI POLOVINE Ša’abana. O vrijednosti klanjanja te noći ili izdvajanja posta tog (15.) dana nije prenešeno ništa vjerodostojno od Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, niti od ashaba, radijallahu anhum.
Prenosi se u preko deset rivajeta od skupine ashaba da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „U noći polovine mjeseca Ša’bana Allah pogleda u Svoja stvorenja pa oprosti svima osim mušriku i onom ko je zadojen mržnjom (neprijateljstvom)“. Bilježe ga Ahmed, Ibn Madže, Bejheki, Taberani i drugi. Dobrim su ga ocijenili Albani, Šu’ajb Arnaut i drugi, a u svim rivajetima ima slabosti.
Oko vrijednosti same noći polovine Ša’bana (ne za klanjanje te noći i post tog dana) učenjaci imaju podijeljeno mišljenje. Većina muhaddisa i učenjaka ocjenjuje hadise o tome slabim i neprihvatljivim, dok ih manja skupina smatra prihvatljivim zbog mnoštva rivajeta. (Letaif, Ibn Redžeb, str. 261)
Neki ljudi su na osnovu ovih hadisa o vrijednosti noći polovine Ša’bana i drugih slabih i krivotvorenih o noćnom namazu te noći i postu tog dana uveli novotarije proslavljanja, klanjanja i posta te noći i tog dana. Iako najveći pobožnjak Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, i njegovi časni ashabi to nisu praktikovali.
Kaže Hafiz el-Iraki: „Hadis o klanjanju u noći polovine Ša’bana je izmišljen na Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem“.
Kaže imam Nevevi: „Namaz Lejletul-regaiba i namaz od 100 rekata u noći polovine Ša’ban, oba ta namaza su odvratne novotarije. Ne treba da te obmane njihovo spominjanje u knjizi ‘Kutul-kulub’ i ‘Ihjau ulumiddin“, niti spomenuti hadis i njima, sve je to batil (ništavno). I ne treba da te obmane to što nekim imamima nije bio jasan njihov propis pa su pisali o njihovoj preporučenosti, oni su u tome pogriješili“.
Kaže Muhammed Rešid Rida: „Zaista Uzvišeni Allah nije propisao mu’minima u Svojoj knjizi niti preko Svoga Vjerovjesnika, sallallahu alejhi ve sellem, u sunnetu posebno djelo u toj noći (15. Ša’bana)“.
Kaže Bin Baz nakon što je naveo argumente o novotariji proslavljanja te noći: „Na osnovu ajeta, hadisa i govora uleme postaje jasno onome ko traži istinu da je proslavljanje noći polovine Ša’bana (Lejletul-berat) sa namazom ili nećim drugim, kao i izdvajanje tog dana postom, odvratna novotarija kod većine učenjaka. To nema osnova u čistom Šerijatu, nego se to desilo nakon vremena ashaba“.
Prema tome, nije potvrđeno od Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, izdvajanje ove noći sa ibadetom, većina hadisa koji su prenešeni o tome su ili krivotvoreni ili veoma slabi. Takođe, nije potvrđeno od ashaba, radijallahu anhum, ništa o tome. S toga, nema osnova da se ta noć (15. Ša’ban) uzme kao mubarek noć u kojoj je činjenje ibadeta pohvalno kao što je pohvalno klanjati teraviju ili obilježavati dane bajrama i petka. Najviše što se može reći je da pohvalno te noći riješiti se dvaju velikih grijeha: širka i mržnje, kao što je došlo u hadisima koje su neki muhaddisi ocijenili dobrim.
A izmišljati ibadete koji nisu potvrđeni u vjerodostojnim hadisima, to samo udaljava od od sunneta i dobrih djela. Kaže Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, u hadisu mutefekun alejhi od Aiše, radijallahu anha: „Ko uvede u ovu našu stvar ono što nije od nje, to se odbacuje“.
A to što spominje hodža o sudbini i kaderu u toj noći, to nema nikakvog osnova. Ve billahi tevfik.
Vidi manjeKada se muž mora odazvati ženi u postelji?
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Da li je mužu vadžib i kada da ima intimni odnos sa svojom suprugom i koliko često, ili drugim riječima ima li supruga pravo da njen muž ima sa njom intimni odnos i u kojem najmaviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Da li je mužu vadžib i kada da ima intimni odnos sa svojom suprugom i koliko često, ili drugim riječima ima li supruga pravo da njen muž ima sa njom intimni odnos i u kojem najmanjem vremenskom periodu, po tom pitanju učenjaci imaju jako podijeljeno mišljenje. Njihovo razilaženje se može uokviriti i sažeti u sljedećih šest mišljenja:
Prvi mišljenje: mužu je obaveza (vadžib) da sa svojom suprugom ima intimni odnos jednom u životu, kako bi time ona imala pravo na mehr. Ovo je mezheb hanefija.
Komentar: njeno pravo na lijepo ophođenje shodno vremenu i mjestu življenja, a u što ulazi i intimni odnos, je veće od prava na mehr.
Drugo mišljenje: mužu je vadžib da ima intimni odnos sa suprugom jednom u toku četiri noći ako ona traži. Ovo je mezheb malikija. Svoj stav dokazuju predajom od Omera, radijallahu anhu, u kojoj se njemu dopala presuda jednog tabi’ina za slučaj žene koja se požalila da joj muž zbog zauzetosti ibadetima ne prilazi u postelji. On je presudio da joj je muž obavezan prilaziti jednom u toku četiri noći. Jer je muškarcu dozvoljeno da ima 4 žene, a kada kod svake boravi po jednu noć to znači da je njeno pravo svaka četvrta noć.
Komentar: mužu koji ima 4 žene je dozvoljeno da se sa svojim suprugama dogovori boravak jednu noć kod svake, ili po dvije noći kod svake, ili po tri noći kod svake, …, nekoliko mjeseci kod svake, … . U tom slučaju se narušava spomenuta presuda od svake četiri noći.
Treće mišeljenje: mužu nije vadžib da ima intimni odnos sa suprugom, jer je intimni odnos njegovo pravo, ako hoće uzme svoje pravo a ako neće ostavi ga. Žena nema pravo da zahtijeva od muža intimni odnos, niti je on griješan ako ga ne upražnjava. Kažu: muž je u ovom slučaju poput čovjeka koji iznajmi kuću, ako hoće stanuje u njoj a ako neće nije obavezan. Ovo je stav šafijskog mezheba.
Komentar: ovaj stav je najslabije mišljenje jer je oprečan kur’anskom ajetu: „One imaju isto toliko prava koliko i dužnosti, shodno običaju (vremena i mjesta)“ (El-Bekare, 228). Prema tome, Kur’an kao što je i obavezuje intimnim odnosom prema mužu tako isto joj potvrđuje to pravo kod muža.
Četvrto mišljenje: mužu je vadžib da ima intimni odnos sa suprugom jednom u toku četiri mjeseca. Ovo je mezheb hanabila. Oni to dokazuju sa kur’anskim ajetima: “Onima koji se zakunu da se neće približavati ženama svojim, rok je samo četiri mjeseca; i ako se vrate ženama – pa, Allah zaista prašta i milostiv je; a ako odluče da se rastave – pa, Allah doista sve čuje i zna“, (El-Bekare, 226,227)“ u kojim Uzvišeni onima koji se zakunu da neće prilaziti ženama svojim nije dozvolio da to bude više od 4 mjeseca, pa kažu da je isti propis za onoga koji se ne zakune. Jer ako je onaj koji se zakune da neće prilaziti ženi svojoj obavezan da: ili priđe ženi u postelji i učini kefaret ili da joj da talak (da je pusti), onda je preče da je to obavezan onaj ko se ne zakune. A da žena ima pravo na intimni odnos u kraćem periodu od 4 mjeseca ne bi bilo mužu dozvoljeno da se od nje odvoji u postelji 4 mjeseca.
Komentar: iako je ovo mišljenje bliže od stava hanefija i šafija, ono takođe ima nedostatak jer jedan odnos u toku 4 mjeseca nije lijepo ophođenje prema ženi kojim nas obavezuje Uzvišeni. Takođe, nije ispravno da se kijasi (upoređuje i poistovjećuje) sa propisom Ila’ (zaklinjanjem muža da neće prići ženi više od 4 mjeseca), jer je Uzvišeni dao taj period (4 mjeseca) muža ako bi imao povoda za njime, poput: putovanja, odgoja neposlušne supruge, odmora, zauzetosti poslom i slično. A ovo ne znači da je intimni odnos obavezan i određen da se čini samo jednom u toku 4 mjeseca.
Peto mišljenje: mužu je vadžib da ima intimni odnos sa suprugom jednom u svakom periodu čistoće, tj. između dva mjesečna pranja. Ovo je stav Ibn Hazma. Dokazuje ga riječima Uzvišenog: „A kada se okupaju, onda im prilazite onako kako vam je Allah naredio.“ (El-Bekare, 222).
Komentar: naredba Uzvišenog „onda im prilazite“ ne ukazuju da je to vadžib nego da je dozovljeno da im tada nakon gusula priđu u postelji. Jer naredba nakon zabrane (prijaženja dok su u stanju hajza) ukazuje na dozvolu a ne obavezu, kao što imamo u ajetu: „A kada izađete iz ihrama (obreda Hadždža ili Umre), onda lovite“ (El-Maide, 2), naredba lova ne uakzuje da je vadžib nego dozvoljeno loviti.
Šesto mišljenje: mužu je vadžib da ima intimni odnos sa suprugom na lijep način onoliko koliko je potrebno i dovoljno da se zadovolji njena spolna strast, ali shodno njegovim mogućnostima. Pa se tako broj intimnih odnosa se ne određuje vremenom, nego može biti veći ili manji shodno njenoj potrebi i njegovoj mogućnosti pod uslovom da ga ne odvodi u tjelesnu iscrpljenost i zapostavljanje drugih životnih obaveza.
Ovo je stav Ibn Tejmije i Ibnul Kajjima. Ibn Tejmije dokazuje ovaj stav sa riječima Uzvišenog: „One imaju isto toliko prava koliko i dužnosti, shodno običaju (vremena i mjesta)“ (El-Bekare, 228). Ako muž ima pravo kod svoje supruge na intimni odnos, tako i ona ima isto to pravo kod muža po samom tekstu Kur’ana. Takođe, dokazuje sa hadisom mutefekun alejhi u kojem je došlo da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao sahabijki Hind koliko smije uzeti imetka od muža a da on to ne zna (jer joj nije davao dovoljno): „Uzmi koliko je dovoljno tebi i tvom djetetu na lijep način shodno običaju (vremena i mjesta)“.
Kaže Ibn Tejmije da izdržavanje, boravak, intimni odnos i slično imaju isti propis, a u Šerijatu to nije striktno određeno nego zavisi od vremena i mjesta življenja, pa kada se supružnici raziđu oko toga, kadija (učeni) je onaj koji to precizno određuje. Prenosi Ibnul Kajjim od Ibn Tejmije da je navodeći jedan od stavova učenjaka po ovom pitanju rekao: „Mužu je vadžib da ima intimni odnos sa suprugom na lijep način shodno običaju vremena i mjesta življenja, kao što je vadžib izdržava, oblači i ophodi se prema njoj na lijep način (shodno običaju vremena i mjesta življenja). Čak je ovo (intimni odnos) temelj bračnog života i njegov cilj. Uzvišeni Allah je naredio da se muž prema njoj ophodi na lijep način, a intimni odnos sigurno potpada pod to.
Zagovorači ovog stava kažu: mužu je vadžib ako je u mogućnosti da udovolji njenim spolnim potrebama, kao što mu je vadžib da udovolji njenoj potrebi za hranom“. Kaže Ibnul Kajjim da je Šejhul-islam izabrao ovaj stav kao ispravan po ovom pitanju.
___________________
Odabrani stav, a Allah zna najbolje, je zadnje mišljenje, tj. ono na čemu su Ibn Tejmije, Ibnul Kajjim i mnogi drugi učenjaci. Jer snaga argumenata ovog stava i slabost dokaza drugih stavova je je očigledna. Dovoljne su riječi Uzvišenog: „One imaju isto toliko prava koliko i dužnosti, shodno običaju (vremena i mjesta)“ (El-Bekare, 228) da presude po ovom pitanju. Jer ako muž ima pravo kod svoje supruge na intimni odnos, tako i ona ima isto to pravo kod muža.
Kao argumnet ovog stava takođe možemo dodati i hadis mutefekun alejhi od Abdullaha ibn ‘Amra, radijallahu anhu. Pitao ga je Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem: „O Abdullah, obaviješten sam da postiš danju (neprestano) i klanjaš noću (cijelu noć)“? On odgovori: „Da, Allahov Poslaniče“. Pa mu je onda rekao: „Ne radi to, posti i jedi, klanjaj (noću) i spavaj, jer zaista tvoje tijelo ima prvao kod tebe, i jer zaista tvoja supruga ima pravo kod tebe“. Ve billahi tevfik.
Mr. Zijad Ljakić – http://www.zijad-ljakic.com
Vidi manjeDa li čovjek ima veću nagradu ako zikri ili obnavlja Kur’an na poslu?
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Nije mi poznat neki šerijatski tekst u kojem se direktno govori koji od ova dva ibadeta je bolji. Međutim, ako analiziramo šerijatske tekstove (Kur’an i vjerodostojni sunnet) oviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.
Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Nije mi poznat neki šerijatski tekst u kojem se direktno govori koji od ova dva ibadeta je bolji. Međutim, ako analiziramo šerijatske tekstove (Kur’an i vjerodostojni sunnet) o učenju Kur’ana i zikrovima možemo zaključiti sljedeće:
Da je učenje Kur’ana došlo u općoj formi, tj. da je pohvaljeno (mustehab) učiti Kur’an u svim vremenima, izuzev Ramazana kada je to još više potvrđeno.
Dok je učenje većine zikrova vezano za određena vremena, mjesta ili stanja osobe. Poput jutarnjeg i večernjeg zika, zikra pred spavanje, nakon buđenja iz sna, noćnog zikra, dnevnog zikra, zikra poslije namaza, dova izlaska i ulaska u mesdžid, kuću i kupatilo,zikra pri srdžbi, musibetu, kukurikanju pijetla itd.
U svim ovim situacijama Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je zikrio ili preporučio da se zikri. A to znači, da je u tim vremenima, mjestima ili stanjima bolje zikriti nego učiti Kur’an, jer da je bilo vrednije tada učiti Kur’an ne bi Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, zikrio tada i preporučio zikrenje. A mimo tih stanja je bolje učiti Kur’an nego zikriti. Ve billahi tevfik.
mr. Zijad Ljakić – http://www.ehlus-sunne.ba
Vidi manjeDa li smijem abdest uzimati u kupatilu u kojem mi je smješten i WC?
Ako musliman ima mogućnosti da abdesti na mjestima koja su odvojena od WC-a i nužnika i gdje odvod od abdesta nije spojen sa njima, nema sumnje da je preče da na takvim mjestima abdesti. Ali to ne znači da je suprotno tome, odnosno da se abdesti nad umivaonikom u WC-u ili čak nad samim nužnikom, pokviše
Ako musliman ima mogućnosti da abdesti na mjestima koja su odvojena od WC-a i nužnika i gdje odvod od abdesta nije spojen sa njima, nema sumnje da je preče da na takvim mjestima abdesti. Ali to ne znači da je suprotno tome, odnosno da se abdesti nad umivaonikom u WC-u ili čak nad samim nužnikom, pokuđeno ili čak haram, jer za tako nešto treba imati dokaz. A čak imamo dokaz koji ide u prilog dozvoli uzimanja abdesta na tim mjestima, a to je dozvola gusula, pa ako je dozvoljen gusul dozvoljen je i abdest jer nema razlike među njima.
Zato, nema nikakve smetnje da se uzima abdest u umivaoniku u WC-u, pa čak i nad nužnikom. Prvo, što nema dokaza koji to zabranjuje ili da to čini čak pokuđenim, drugo što današnji WC-ovi nisu kao prijašnji jer su prethodnim nečistoća zadržavala na istom mjestu, dok u današnjim nečistoća odlazi kroz kanalizaciju, a i da nije tako nema veze. Nejasnoća i problem kod onih koji smatraju da je mekruh ili čak zabranjeno uzimanje abdesta na takvim mjestima dolazi sa više strana:
Prvo: što je kupatilo ili WC mjesta gdje borave džini i šejtani, pa kako da onda abdestimo u njima?
Odgovor: džini i šejtani borave često i u ostalim prostorijama kuće a nije nam došlo u Šerijatu da ne smijemo obavljati neki ibadet ako su oni prisutni. Allah, dželle še’nuhu, nam je zabranio (kao što se prenosi u vjerodostojnom hadisu) da obavljamo namaz u kupatilu, pa da je zabranjeno ili pokuđeno uzimanje abdesta u kupatilu ne bi nam to bilo prešućeno.
Drugo: što je pri uzimanju abdesta propisano učenje Bismile, pa kako da se Bismila uči u kupatilu?
Odgovor: izgovaranje Bismile nije šart da bude naglas nego može i u sebi.
Treće: da su to mjesta nečistoće te da ne priliči da se musliman u njima čisti uzimanjem abdesta za obavljanje namaza, kao i da se miješa voda abdesta sa prljavom vodom iz kupatila.
Odgovor: na tim istim mjestima niko nije rekao od učenjaka da je zabranjeno uzimanje gusula, a gusul je ibadet poput abdesta, pa kao što je dozvoljeno uzimanje gusula na takvim mjestima, analogno tome nema nikakve smetnej da se uzima i abdest. Ve billahi tevfik.
Dr. Zijad Ljakić
Preuzeto sa stranice http://www.n-um.com
Vidi manjeRoditelji me tjeraju na maturu, šta da uradim?
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Uobičajena praksa maturskih večeri, kao što si i sam spomenuo u pitanju, je da sadrže kozumiranje alkohola, slušanje muzike i miješanje muškaraca i žena pri čemu žene (ne samoviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:
Uobičajena praksa maturskih večeri, kao što si i sam spomenuo u pitanju, je da sadrže kozumiranje alkohola, slušanje muzike i miješanje muškaraca i žena pri čemu žene (ne samo učenice nego i profesorice) budu izazovno i nepristojno obučene. Da su svetri navedene stvari haram u islamu oko toga ne bi trebalo biti dileme kod onoga ko iole poznaje propise islama. S obzirom da prisustvovanje maturi nije obavezno niti je uslov za dobijanje svjedodžbe ili diplome, muslimanu i muslimanki nije dozvoljeno prisustvovati takvim i sličnim vrstama okupljanja.
Sa druge strane, nema poslušnosti roditeljima u nepokornosti Allahu. U vjerodostojnom hadisu kojeg bilježe Buharija i Muslim u svojim Sahihima od Alije, radijallahu anhu, je došlo da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Nema pokornosti u neposlušnosti Allahu, zaista je pokornost samo u dobru”. Dakle, zabranjeno ti je da ideš na maturu. Nema pokornosti stvorenjima u nepokornosti Stvoritelju. Ako roditeljima popustiš u ovome, očekuj da ćeš i u drugim sličnim problemima. Šta misliš, da su ashabi bili popustljivi nakon sto im je istina bila jasna, da li bismo mi danas bili ono što jesmo?
Na najljepši način im objasni da se to kosi sa islamom i da im ne možeš udovoljiti u tome, jer tvoj Gospodar neće biti sa tim zadovoljan, a tebi je Njegovo zadovoljstvo na prvom mjestu. Ustraj, ne smiješ im popustiti. Nisi jedini koji ima ovaj problem, pokazi svoju odvažnost i muškost u ovako sitnom problemu. Ve billahi tevfik.
Dr. Zijad Ljakić /www.ehlus-sunne.ba
Vidi manjeJe li dozvoljeno otići na maturu?
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Uobičajena praksa maturskih večeri, kao što si i sam spomenuo u pitanju, je da sadrže kozumiranje alkohola, slušanje muzike i miješanje muškaraca i žena pri čemu žene (ne samoviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:
Uobičajena praksa maturskih večeri, kao što si i sam spomenuo u pitanju, je da sadrže kozumiranje alkohola, slušanje muzike i miješanje muškaraca i žena pri čemu žene (ne samo učenice nego i profesorice) budu izazovno i nepristojno obučene. Da su svetri navedene stvari haram u islamu oko toga ne bi trebalo biti dileme kod onoga ko iole poznaje propise islama. S obzirom da prisustvovanje maturi nije obavezno niti je uslov za dobijanje svjedodžbe ili diplome, muslimanu i muslimanki nije dozvoljeno prisustvovati takvim i sličnim vrstama okupljanja.
Sa druge strane, nema poslušnosti roditeljima u nepokornosti Allahu. U vjerodostojnom hadisu kojeg bilježe Buharija i Muslim u svojim Sahihima od Alije, radijallahu anhu, je došlo da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Nema pokornosti u neposlušnosti Allahu, zaista je pokornost samo u dobru”. Dakle, zabranjeno ti je da ideš na maturu. Nema pokornosti stvorenjima u nepokornosti Stvoritelju. Ako roditeljima popustiš u ovome, očekuj da ćeš i u drugim sličnim problemima. Šta misliš, da su ashabi bili popustljivi nakon sto im je istina bila jasna, da li bismo mi danas bili ono što jesmo?
Na najljepši način im objasni da se to kosi sa islamom i da im ne možeš udovoljiti u tome, jer tvoj Gospodar neće biti sa tim zadovoljan, a tebi je Njegovo zadovoljstvo na prvom mjestu. Ustraj, ne smiješ im popustiti. Nisi jedini koji ima ovaj problem, pokazi svoju odvažnost i muškost u ovako sitnom problemu. Ve billahi tevfik.
Dr. Zijad Ljakić /www.ehlus-sunne.ba
Vidi manje