Podrška: pitajucene@gmail.com
Podrška: +38762645414 WhatsApp, pitajucene@gmail.com
Izgubljena šifra? Unesi svoju e-mail adresu i klik na "Reset". Poslaćemo link za postavljenje nove šifre na e-mail.
Objasni zašto prijavljuješ.
Objasni zašto prijavljuješ.
Objasni zašto prijavljuješ.
UTICAJ UČENJA SURE BEKARE NA ŠEJTANE I SIHIRBAZE
Alejkumusselam we rahmetullahi ve berekatuh. O ovoj temi govore dva hadisa: Prvi – hadis od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: "Nemojte svoje kuće činiti grobljima, zaista šejtan bježi iz kuće u kojoj se uči sura El-Bekare". Bilježi ga Muslim u svom Saviše
Alejkumusselam we rahmetullahi ve berekatuh.
O ovoj temi govore dva hadisa:
Prvi – hadis od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Nemojte svoje kuće činiti grobljima, zaista šejtan bježi iz kuće u kojoj se uči sura El-Bekare”. Bilježi ga Muslim u svom Sahihu.
Drugi – hadis od Ebu Umame El-Bahilija, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Učite Kur'an … , učite suru El-Bekaru jer je njeno učenje bereket, a njeno ostavljanje je kajanje (zbog propuštenih sevapa), a ne mogu je učiti betale (sihirbazi ili fasici)”. Prenosi se od Muavije, radijallahu anhu, da se pod betale misli na sihirbaze. Takođe, sve ovo bilježi Muslim u svom Sahihu.
Iz oba hadisa se jasno razumije da se misli na učenje kompletne sure El-Bekare uz istrajnost u tome, tj. ne misli se da se prouče neki ajeti iz sure i da to bude dovoljno, niti da se prouči jednom sura El-Bekare i da to bude dovoljno za ono na šta se odnosi a što je spomenuto u hadisu.
Znači, kuća u kojoj se konstantno i neprestano uči sura El-Bekare u toj kući šejtan ne može naći mjesto za boravak nego bježi iz takve kuće.
Što se tiče tumačenja teksta hadisa “a ne mogu je učiti betale (sihirbazi ili fasici)”, učenjak El-Munavi prenosi nekoliko značenja:
1 – da sihirbazi ne mogu učiti (po nekima napamet) sure El-Bekare zbog toga što su skrenuli sa pravog puta i što su uronili u batil.
2 – da dangube i lijenštine (fasici) ne mogu učiti suru El-Bekare niti razumjeti njeno značenje zbog ljenosti i gubljenja vremena.
3 – da suru El-Bekare ne mogu učiti oni koji svojom sposobnošću retorike i govora obmanjuju ljude, a što se vraća na poznati hadis: “Zaista u retorici ima sihra”.
Savremeni učenjak Alijj Eš-Šuhun navodi i četvrto značenje:
4 – da sihirbazi ne mogu nanijeti štetu onome ko uči ili nauči napamet suru El-Bekara.
Prema tome, u hadisu nije došlo da u kući u kojoj se prouči sura El-Bekara da šejtan ne ulazi tri dana, nego u onoj kući u kojoj se neprestano i dokle god se uči sura El-Bekara šejtan bježi iz te kuće. Takođe, pojasnili smo da se pod učenjem sure El-Bekare misli na kontuirano i neprestano učenje sure El-Bekare a ne nekih dijelove sure. Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeAJET U KOJEM JE DOŠLO DA IMA DRUGIH STVORITELJA MIMO ALLAHA (“Pa blagoslovljen neka je Allah, najbolji od Stvoritelja”)
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Prije odgovora lijepo je da preciznije pojasnimo šta je nedoumica i nejasnoća u ovom dijelu ajeta koji se navodi u pitanju. Allah, subhanehu ve te'ala, nakon što u prvom dijelu 14. ajeta u suri El-Mu'minun navodi faze formiranja i oblikovanja razvoja fetviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.
Prije odgovora lijepo je da preciznije pojasnimo šta je nedoumica i nejasnoća u ovom dijelu ajeta koji se navodi u pitanju. Allah, subhanehu ve te'ala, nakon što u prvom dijelu 14. ajeta u suri El-Mu'minun navodi faze formiranja i oblikovanja razvoja fetusa u utrobi žene u drugom dijelu ajeta u doslovnom prijevodu značenja kaže: „Pa neka je blagoslovljen Allah, najbolji od onih koji stvaraju (stvoritelja)“ (El-Muminun, 14).
S obzirom da je općepoznato da je jedino Allah Onaj koji stvara kao i da sve što postoji mimo Njega su Njegova stvorenja („Allah je stvoritelj svega“ kao što je došlo u nekoliko ajeta), pa kako onda da Uzvišeni Allah kaže u svojoj plemenitoj Knjizi da je On najbolji od onih koji stvaraju, jer to znači da ima još neko mimo Njega ko stvara?
Na ovu šubhu i nejasnoću se može odgovoriti iz tri ugla:
Prvi ugao: Riječ HALIK ili HALK u arapskom jeziku ima više značenja, a od tih značenja su: stvoritelj (onaj koji stvara), onaj koji oblikuje, onaj koji pravi, onaj koji formira i slično. To jest glagol HALEKA – JAHLUKU znači stvarati, oblikovati, praviti i slično.
Pa kada imamo ovo u vidu i ako uzmemo u obzir kontekst ajeta, tj. da se u njemu navode faze formiranja i oblikovanja razvoja fetusa u utrobi žene, naravno u kontekstu Allahovog stvaranja čovjeka, onda je najbliže značenje dijela ajeta AHSENUL HALIKIN da je Allah najbolji od onih koji formiraju, oblikuju i prave nešto.
Drugi ugao: Ako bi uzeli doslovno značenje riječi u ajetu AHSENUL HALIKIN, tj. da je Allah najbolji od stvoritelja, treba znati da se riječ STVORITELJ (HALIK) u šerijatskim tekstovima koristi u dva značenja.
Prvo značenje – a to je općepoznato značenje koje je došlo u većini šerijatskih tekstova Kur'ana i Sunneta, da riječ STVORITELJ znači ONAJ KOJI STVARA IZ NIČEGA. A ovo je ono što je svojstveno samo Allahu, dželle še'nuhu, i što nije dozvoljeno pripisati nikome drugom.
Drugo značenje – a koje je došlo u nekim ajetima i hadisima, da riječ STVORITELJ znači ONAJ KOJI STVARA IZ NEČEG ŠTO VEĆ POSTOJI, tj. oblikuje, pravi i formira nešto drugo iz onoga što već postoji. U hadisu mutefekun alejhi koji govori o zabrani pravljenja kipova i crtanja je došlo da će na Sudnejm danu Allah reći musavvirima (onima koji prave kipove ili crtaju): „Oživite ono što ste stvorili“. Pa su tako u hadisu oni koji prave kipove od gline i slično i crtaju na jednoj boji sa drugim bojama nazvani stvoriteljima iako oni nisu stvorili iz ničega nego su oblikovali i formirali ono što već postoji.
Prema tome, na osnovu spomenutog značenje riječi HALIKIN (STVORITELJI) u ajetu treba da bude ono što je spomenuto u drugom zančenju ove riječi, tj. da dio ajeta AHSENUL HALIKIN znači da je Allah najbolji od onih koji stvaraju iz nečega što već postoji, odnosno od onih koji formiraju, oblikuju i prave od onoga što već postoji.
Treći ugao: ono što navode mufesiri u tumačenju ovog dijela ajeta:
Navodi otac mufesira Ibn Džerir Et-Taberi dva značenja ovog dijela ajeta: prvo koje prenosi od Mudžahida da kaže: „Oni oblikuju (formiraju) i Allah oblikuje, a Allah je najbolji oblikovatelj“.
Drugo koje prenosi od Ibn Džurejdža da je Allah rekao „Pa neka je blagoslovljen Allah najbolji od stvaratelja“ jer je Isa ibn Merjem takođe stvarao, pa nas Uzvišeni obavještava da On bolje stvara od onoga kako je Isa, alejhisselam, stvarao. Način stvaranja Ise, alejhisselam, je bio tako što bio napravio pticu od gline u njenom prirodnom obliku a zatim puhne u nju i bude ptica Allahovom dozvolom.
Zatim Ibn Džerir navodi da je stav koji je bliži ispravnijem ono što navodi Mudžahid jer Arapi nazivaju sve one koji nešto formiraju, prave i oblikuju stvarateljima.
Navodi Zamahšeri u svom tefsiru „El-Kešaf“, a to isto je došlo i u tefsiru „Dželalejn“ kao i u tefsiru savremenog učenjaka Šenkitija, da riječi Uzvišenog „Pa neka je blagoslovljen Allah najbolji od stvaratelja“ (po doslovnom prevodu) znače: pa neka je blagoslovljen Allah, najbolji od onih koji određuju, tj. da riječ HALIKIN znači ONI KOJI ODREĐUJU. A razlika između određivanja Allaha i Njegovih stvorenja je u tome što Allah kada odredi nešto tako i bude, dok Njegova stvorenja kada nešto odrede ne mora značiti da će tako i biti.
Dok imam Kurtubi u svom tefsiru navodi da riječi Uzvišenog AHSENUL HALIKIN znače (da je Allah) NAJSAVRŠENIJI (NAJPRECIZNIJI) OD ONIH KOJI FORMIRAJU (OBLIKUJU).
Prema tome, značenja koja navode mufesiri mogu se rezimirati u tri tumačenja:
Prvo – AHSENUL HALIKIN: (Allah je) najbolji od onih koji oblikuju i formiraju.
Drugo – AHSENUL HALIKIN: (Allah je) najbolji od onih koji stvaraju od kojih je bio Isa, alejhisselam.
Treće – AHSENUL HALIKIN: (Allah je) najbolji od onih koji određuju.
I još ako ovome dodamo da riječ HALIK u arapskom jeziku ima više značenja pored značenja STVARANJA, kao i to da sama riječ STVARANJE ima dva značenja: stvaranje iz ničega što je svojstveno samo Allahu i stvaranje iz nečega što postoji a što je svojstveno i Allahu i Njegovim stvorenjima, onda nebi trebala ostati nikakva nejasnoća oko razumijevanja ovog ajeta. Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeHADIS O ZABRANI OBUVANJA OBUĆE STOJEĆI
Alejkumusselam. Ocjena hadisa Spomenuti hadis se prenosi od skupine ashaba, tj. od četvorice ashaba: Ebu Hurejre, Ibn Omera, Enesa i Džabira, radijallahu anhum, sa istim tekstom: „da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, zabranio da čovjek obuva obuću stojeći“. Hadis od Ebu Hurejre, radiviše
Alejkumusselam.
Ocjena hadisa
Spomenuti hadis se prenosi od skupine ashaba, tj. od četvorice ashaba: Ebu Hurejre, Ibn Omera, Enesa i Džabira, radijallahu anhum, sa istim tekstom: „da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, zabranio da čovjek obuva obuću stojeći“.
Hadis od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, ima četiri rivajeta: prvi kojeg bilježi Ibn Madže ima pouzdane ravije osim Alijj ibn Muhammeda koji je „saduk“ jer ponekad griješi, tj. sa kime hadis može biti najviše dobar (prihvatljiv). Dok su ostala tri rivajeta, a koje bilježe Tirmizi i ostali, slabi zbog slabosti ravija kako ih ocjenjuju sam Timizi i ostali muhaddisi.
Hadis od Ibn Omera, radijallahu anhuma, kojeg bilježi Ibn Medže, takođe ima pouzdane ravije osim Alijj ibn Muhammeda koji je „saduk“ jer ponekad griješi, tj. sa kojim hadis može biti najviše dobar (prihvatljiv).
Hadis od Enesa, radijallahu anhu, bilježe Tirmizi i Ebu J'ala, a Tirmizi prenosi od imama Buharije da ga je ocijenio slabim.
A hadis Džabira, radijallahu anhu, bilježi Ebu Davud, njegove ravije su pouzdane osim što je Ebu Zubejr mudellis a prenosi u obliku tedlisa, a što ukazuje na slabost hadisa. Ovaj hadis je Nevevi u „Rijadussalihinu“ ocijenio dobrim.
Nakon navođenja svih rivajeta šejh Albani u svojoj „Silsili Sahiha“ (2/218) kaže: „Rezime je da je ovaj hadis na osnovu zbira rivajeta vjerodostojan bez sumnje“.
Slabim ga ocjenjuju Buharija, Tirmizi, a savremeni muhaddis Sulejman El-‘Ulvan ocjenjuje hadis kao mevkuf, tj. da su to riječi ashaba a ne riječi Poslanika, sallahu alejhi ve sellem.
Prema tome, oko ocjene hadisa muhaddisi imaju podijeljeno mišljenje: skupina ga ocjenjuje slabim, na čemu su Buharija, Tirmizi i El-‘Ulvan (da je mevkuf).
A skupina prihvatljivim na osnovu mnoštva rivajeta, na čemu su Nevevi,Busiri i Albani. Dok su neki muhaddisi, poput Ebu Davuda i El-Munzirija, prešutili ocjenu hadisa.
Značenje hadisa
Razlog zabrane oblačenja obuće stojeći je zato što je oblačenje sjedeći lakše, ili što oblačenje stojeći može biti razlog da osoba padne.
Kaže učenjak Begavi u svojoj knjizi „Šerhussunne“ (12/76): „Pokuđeno je da čovjek stojeći oblači obuću zbog teškoće (oblačenja stojeći)“.
Većina komentatora hadisa prenose riječi Hattabija (Tuhfetul-ahvezi, 4/474): „Zabranjeno je oblačenje obuće stojeći jer oblačenje sjedeći lakše i što obuvanje stojeći često bude razlog njegovog pada. Pa mu je naređeno da sjedne i pomogne se rukom kako bi bio siguran od pada. Kaže El-Muzhir: ‘Ovo se odnosi na oblačenje onoga u čemu ima teškoće poput cipela i papuča koje treba vezati'“.
Kaže muhaddis Munavi: „Zabrana u hadisu se odnosi na upućivanje (a ne da je haram), jer je oblačenje obuće sjedeći lakše. Zato učenjaci Et-Tibijju i drugi svode zabranu samo na oblačenje u kojem ima teškoće poput kaltasume i mestvi (obuće koja se veže), a ne kabkaba i sermuza (obuće koja se ne veže)“.
U komentaru ovog hadisa kaže savremeni učenjak Abdulmuhsin El-‘Abbad („Šerhu Suneni Ebi Davud“): „Smisao hadisa je, kao što je jasno iz samog teksta, da čovjek obuva obuću sjedeći jer je tako lakše i sigurnije, a u hadisu je došla zabrana obuvanja stojeći. Drugi kažu da je razlog toga (zabrane obuvanja stojeći) to što to može uzrokovati, ako bi htio svezati obuću stojeći a za to treba upotrijebiti ruku to bi moglo odvesti u padanje. Međutim, ako bi sjedio bilo bi mu lakše. A ako obuvanje obuće ne zahtijeva trud i teškoću, niti zahtijeva napor oblačenje stojeći, a što možemo naći kod mnoge obuće koja ne zatijeva vezanje nego samo stavljanje stopala u njih, onda nema smetnje da se oblači stojeći. Pa se tako zabrana svodi na obuvanje koje nanosi štetu ili za koje postoji bojazan da će naštetiti, a ako ne postoji strah da će uzrokovati šetu onda nema smetnje u tome“.
Zatim na drugom mjestu dodaje: „Postavlja se pitanje: je li zabrana koja je došla u hadisu ukazuje da je obuvanje stojeći (u spomenutom obliku kada nanosi šetu) haram ili mekruh (pokuđeno)? Odgovor je: Hadis od Ibn Omer, radijallahu anhuma, ‘Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, je zabranio da se čovjek obuva stojeći’, kaže Munavi: „Zabrana u hadisu se odnosi na upućivanje (a ne da je haram), jer je oblačenje obuće sjedeći lakše. Zato učenjaci Et-Tibijju i drugi svode zabranu samo na oblačenje u kojem ima teškoće poput mestvi (obuće koja se veže) i slično …“.
U svom komentaru „Rijadussalihina“ šejh Ibn Usejmin između ostalog kaže: „A što se tiče današnje obuće, nema smetnje da se obuva stojeći i to ne ulazi u zabranu (spomenutu u hadisu) jer našu današnja obuću je lahko obuvati i skidati“.
Imam Nevevi je u svojoj knjizi Rijadussalihin poglavlje u kojem spominje ovaj hadis naslovio sljedećim riječim: „Poglavlje pokuđenosti obuvanja papuča i cipela stojeći bez opravdanja“.
Prema tome, oko ocjene hadisa o zabrani obuvanja obuće stojeći ima razilaženje, po jednima je dobar (prihvatljiv), drugima slab a treći su prešutili ocjenu.
Sa druge strane, većina učenjaka ovu zabranu svode na kerahijet (pokuđenost) obuvanja stojeći i to one obuće koja se veže te uzrokovati teškoću pri obuvanju ili može odvesti do pada. A obuća koja se ne veže ili pri čijem obuvanju nema straha za padanje niti stvara teškoću, u obuvanju te obuće stojeći nema smetnje.
Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeLJEKOVITOST SENE – hadisi (lijek za probavu i sihr u stomaku)
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Hadisi o ljekovitosti Sene Prenesena su dva hadisa o vrijednosti pijenja čaja od Sene. Prvi – od Abdullah ibn Harama, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve selviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.
Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:
Hadisi o ljekovitosti Sene
Prenesena su dva hadisa o vrijednosti pijenja čaja od Sene.
Prvi – od Abdullah ibn Harama, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Koristite Senu i med (ili kim), u njima je lijek za svaku bolest osim es-Sama“. Upitaše: „Šta je es-Sam, Allahov Poslaniče“, a on odgovori: „Smrt“.
Bilježi ga Ibn Madže, Hakim, Taberani i Bejheki. Vjerodostojnim ga ocjenjuje Hakim, dobrim Albani, a slabim El-Busiri, Zehebi i Šuajb Arnaut, jer je u njegovom senedu ravija ‘Amr ibn es-Sekseki koji je metruk, tj. čiji su rivajeti ostavljeni zbog jake slabosti. Prema tome, hadis je jako slab.
Drugi – od Esme bint ‘Umejs, radijallahu anha, da ju je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, pitao čime pročišćava stomak. Ona je odgovorila da to radi sa Šubrumom (sitnim zrnom koji se koristi kao lijek za pročišćavanje stomaka) i Senom.
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je onda rekao: „Ako u nečemu ima lijek od smrti, onda je to Sena“. Bilježi ga Tirmizi, Ibn Madže i Ahmed. U senedu ovog hadisa je ravija ‘Utbe ibn Abdullah koji je medžhul, tj. nepoznat. Kod Tirmizija je sened prekinut, nedostaje jedan ravija. Slabim su ga ocijenili Tirmizi, Albani i Šu'ajb Arnaut, a vjerodostojnim Hakim.
Ljekovitost Sene i upotreba pri liječenju od sihra
Ispravno je da o ljekovitosti Sene nema vjerodostojnog hadisa. Oba gore spomenuta hadisa su slaba, mada ih neki muhaddisi ocjenjuju dobrim ili vjerodostojnim. Bliže je ispravnom da su slabi, a Allah zna najbolje.
Međutim, u praksi je potvrđeno da se pijenjem jedne čaše čaja od Sene pročisti stomak u roku od 8 do 12 sati nakon pijenja.
A što se tiče liječenja sihra sa čajem od Sene, ne postoji hadis, ni vjerodostojan ni slab ni izmišljen, da je korisno piti čaj od Sene prilikom liječenja opsihrene osobe. S tim, da se opet u praksi potvrdilo veoma korisnim da opsihrena osoba, čiji sihr se nalazi u stomaku, pije čaj od Sene sa kojim se nastoji izbaciti sihr.
Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeJAVNO RAZOTKRIVANJE IDENTITETA SIHRBAZA
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu. Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim: Javno razotkrivanje osoba koje se bave sihrom, crnom (i bijelom) magijom, čarobnjaštvom, gatanjem i proricanjem sudbine je opravdano, potrebno ili čak vadžib samo za one osobeviše
Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.
Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:
Javno razotkrivanje osoba koje se bave sihrom, crnom (i bijelom) magijom, čarobnjaštvom, gatanjem i proricanjem sudbine je opravdano, potrebno ili čak vadžib samo za one osobe od njih koje javno djeluju, reklamiraju i propagiraju svoje aktivnosti putem medija ili internet usluga. Naravno, pod uslovom da je to što rade sa šerijatske strane zaista sihr, magija, gatanje i čarobnjaštvo.
Evo konkretnog primjera osoba za koje sam lično utvrdio i konstatovao da se bave sihrom na osnovu njihovog javnog djelovanja (volio bih da su se pokajali, ostavili sihr i sve to javno obznanili):
http://zijad-ljakic.com/index.php?option=com_content&view=article&id=244:stranica-sufijskog-ejha-mustafe-ajlakovia&catid=66:sihrmelekidinniejtani&Itemid=44
http://www.zijad-ljakic.com/index.php?option=com_content&%3Bview=article&%3Bid=938:edin-ef-pekovic-duhovni-ljenik-i-egzorcist-iz-bara-i-njegovo-lijeenje-od-magije&%3Bcatid=66:sihrmelekidinniejtani&%3BItemid=94
Međutim, javno obznanivanje identiteta svih (ili većine) osoba nekog mjesta (države, sredine) za koje se tvrdi, misli ili smatra da se bave sihrom, u što ulaze i oni koji javno ne djeluju, to zahtijeva istragu, analizu i trud ekipe eksperata i stručnjaka iz ove oblasti. Ako bi uzeli da je to javno otkrivanje identiteta sihrbaza pametno, mudro i djelotvorno. Također, iza toga treba da stoji neka institucija, mora se imati zakonska osnova i potpora države u kojoj bi se to radilo, jer u protivnom to vodi do pokretanje tužbi, policije, suda i sličnog od strane prozvanih.
U šerijatskoj državi borba protiv sihrbaza se zasniva na pokretanju tužbe za osumnjičene, istragu, suđenje, presudu i izvršenje kazne ako se potvrdi da je optuženi kriv. A sve ovo se čini preko organa vlasti.
Kada bi bilo dozvoljeno i prepušteno ljudima da jedni druge proganjaju i kažnjavaju za šerijatske prekršaje to bi odvelo u bespravno ubijanje, ranjavanje, premlaćivanje ljudi i uzimanje tuđeg imetka a sve pod izgovorom kažnjavanja za grijehe, zločine i prekršaje. Čovjek bi mogao ubiti drugog i tvrditi da ga je ubio zato što je opsovao Allaha ili učinio zinaluk. Drugi bi oteo tuđi imetak pod izgovorom da je taj isti imetak on od njega prethodno ukrao. I tako u nedogled. Zato postoje islamske sudnice, kadije i islamska vlast koji su obavezni da utvrđuju i sprovode šerijatske prekršaje, a ne da pojedinci jedni nad drugima spuštaju kazne pa makar i imali povoda za to.
Prema tome, javno obznanivanje identiteta svih sihrbaza nekog mjesta, za koje se tvrdi, misli ili smatra da se bave sihrom, u što ulaze i oni koji javno ne djeluju, je pogrešan metod i klizav teren u borbi protiv ove pošasti.
Neke od uspješnih metoda u borbi protiv sihrbaza u našim okolnostima su:
– širenje ispravnog šerijatskog znanja, tj. učenje vjere na ispravnim osnovama
– vraćanje ljudi vjeri i njenom praktikovanju
– pojašnjavanje statusa sihra u islamu, kao i djela i oblika sihra u praksi
– a na pojedinačnom planu činiti sve što je poznato da štiti od sihra i sihrbaza.
Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeLIJEČENJE I UNIŠTAVANJE SIHRA (potvrđene metode u šerijatu i praksi)
Načini, metode i sredstva sa kojima se liječi i uništava sihr se mogu podijeliti u dvije kategorije: 1- one koje su potvrđene u šerijatskim teksotvima i 2- one koje su se pokazale uspješnim u praksi a ispunjavaju tri šarta za dozvoljeno liječenje od sihra. Naime, u šerijatskim tekstovima Kur’ana i vviše
Načini, metode i sredstva sa kojima se liječi i uništava sihr se mogu podijeliti u dvije kategorije: 1- one koje su potvrđene u šerijatskim teksotvima i 2- one koje su se pokazale uspješnim u praksi a ispunjavaju tri šarta za dozvoljeno liječenje od sihra.
Naime, u šerijatskim tekstovima Kur’ana i vjerodostojnog sunneta je došlo nekoliko načina i metoda liječenja i uništavanja sihra:
Prvi način: pronalaženje i uništavanje sihra.
Dokaz za ovu metodu je hadis kojeg bilježe Buharija i Muslim u svojim Sahihima od Aiše, radijallahu anha. Kaže ona: “Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, je opsihirio Židov koji se zvao Lebid ibn El-E'asam iz židovskog plemena Benu Zurejk. Tako da se Allahovom Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, pričinjavalo da radi nešto a on to ne radi. Zbog toga je jednog dana ili jedne noći Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, dovio, pa dovio i opet dovio“. U snu su mu došla dva meleka, obavijestili ga da je opsihren, na što je napravljen sihr i gdje je sihr. Zatim je Poslanik, sallallahu aleji ve sellem, otišao do bunara u kojem je bio sihr i izvadio ga, pa je time odmah ozdravio.
Znači, Allah mu je putem sna ukazao na mjesto sihra, on ga je izvadio i time je bio otklonjeno djelovanje sihra. Ovo je najbolja i najefikasnija metoda liječenja od sihra, s tim da je istovremeno i najteža zbog težine pronalženja sihra.
Sihr kada se pronađe treba uz učenje Euze, Ajetul-kursija, Felak ili Nas, otvoriti, razvaliti i uništiti ono na što je napravljeno, može se prethodno i potopiti u naučenoj vodi, a zatim sve to spaliti ako je od materijala koji gori.
Drugi način: liječenje i uništavanje sihra šerijatskom rukjom.
Dokaz za ovo su sure i ajeti za koje je poimenično i direktno došlo u vjerodostojnim hadisima da su učeni kao rukja. Od tih sureta i ajeta su sura Fatiha (muttefekun alejhi), Mu'avvezat (Ihlas, Felek i Nas) (Buharija) i Kafirun (Taberani), ako uzmemo da je hadis o njoj dobar i prihvatljiv, jer u sebi ima slabosti).
Ostale sure i ajeti, poput sura Bekare, Ajetu-kursi i dva zadnja ajeta iz Bekare, one su došle u kontekstu onoga što štiti onoga koji ih uči od šejtana, a time ujedno i od džina, sihra, uroka i svih drugih vrsta zla. Preciznije reći za ove zadnje sure i ajete da su hadisi o njima dokaz da se uče kao zaštita i preventiva od sihra, džina, uroka i slično, a ne da su direktan dokaz o preporučenosti da se uče kao rukja.
Sa druge strane, potvrđeno je praksom i iskustvom pri liječenju sihra da ajeti u kojima se spominje riječ sihr efikasno djeluju pri uništenju i liječenju od siha, kao mnogi drugi ajeti.
Treći način: liječenje dozvoljenim lijekovima.
Dokaz za ovo je hadis kojeg bilježi Buharija od S'ad ibn Ebu Vekkasa, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Ko pojede sedam hurmi (datula) Adžve (vrsta medinskih datula) na tašte, taj dan mu neće naštetiti ni otrov ni sihr“.
Sa druge strane, iz iskustva i prakse uleme i učača rukje, a ne šerijatskih tekstova, potvrđeno je da u liječenju sihra pomažu sljedeće metode i sredstva:
Prvi način: činjenje hidžame.
Najbolje je da se hidžama uradi na onom mjestu gdje se osjeća djelovanje sihra. O tome je govorio Ibn el-Kajjim u svojim knjigama.
Drugi način: upotreba lotosovog lista (sidra).
Navodi Kurtubi u svom tefsiru (Tefsir Kurtubi, 2/49) od učenjaka Ibn Bettala da je rekao: „Došlo u knjizi Vehb ibn Munebbiha da se uzme sedam listova zelenog lotosa, te da se izdrobe između dva kamena (tj. da se samelju ili isjeckaju), zatim se stavi u vodu na koju se nauči Ajetul-kursij. Poslije se ta smesa pije tri puta i kupa sa njom, pa se otkloni sve što je pri njemu (opsihrenom). Također, ovo je korisno muškarcima kada imaju sihr sprečavanja prilaska supruzi“.
Treći način: kupanje vodom na koju su naučeni ajeti sihra.
Pod ajetima sihra se misli na: El-bekare 102, El-E'araf 117-122, Junus 79-82 i Taha 65-70.
Navodi Ibn Kesir u svom tefsiru (Tefsir Ibn Kesir, 4/287) od Ibn ebi Hatima a on sa lancem prenosilaca od Ibn ebi Sulejma da je rekao: „Do mene je došlo da su ovi ajeti lijek od sihra, sa Allahovom dozvolom. Uče se na posudu u kojoj je voda, zatim se prospe na glavu opsihrenog. Ajeti: Junus 81-82, El-E'araf, 118-122, Taha 69“.
Četvrti način: upotreba kraljevskog zrna i Sene.
Upotreba kraljevskog zrna (izdrobljenog i pomiješanog sa jogurtom) i čaja od Sene je korisna u liječenju sihra koji je pojeden ili popijen. Oboje uzrokuje jak proljev, pa se očekuje da se time izbaci sihr koji se nalazi u probavnim kanalima (stomaku). Ako sihr nije pojeden niti popijen, onda nema efekta piti to zrno radi liječenja sihra.
Peti metod: liječenje terapijom.
To jest, korištenje terapije pri liječenju koju odredi učač rukje, a koja se sastoji od svakodnevnog:
– pijenja naučene vode (najbolje je da bude Zemzem ili izvorska voda),
– masiranja tijela naučenim maslinovim uljem (naveče),
– jedenja naučenog meda,
– pijenja naučenog čurokotovog
– kupanje naučenom vodom,
– slušanje rukje,
– učenja Kur'ana, dovljenja i zikrova (jutarnji i večernji, kao i zikr posije farzova).
– klanjanje dobrovoljnih namaza (naročito noćnog) i slično.
Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeKLANJANJE U CRKVI
lejkumusselam. Odgovor na pitanje obavljanja namaza u crkvi zahtijeva da se napravi razlika između obavljanja namaza u crkvi koju kršćani koriste i koja je kod njih u funkciji, i crkve koju kršćani iznajme muslimanima pod kiriju zastalno ili privremeno. Što se tiče obavljanja namaza u crkvi koju kršviše
lejkumusselam.
Odgovor na pitanje obavljanja namaza u crkvi zahtijeva da se napravi razlika između obavljanja namaza u crkvi koju kršćani koriste i koja je kod njih u funkciji, i crkve koju kršćani iznajme muslimanima pod kiriju zastalno ili privremeno.
Što se tiče obavljanja namaza u crkvi koju kršćani koriste i koja je kod njih u funkciji, po tom pitanju se prenose četiri mišljenja učenjaka.
Prvo mišljenje – da nema nikakve smetnje da se klanja u crkvi. To se prenosi od Hasana El-Basrija, Omer ibn Abdulaziza, Ša'bija, nekih učenjaka hanbelijskog mezheba i mnogih drugih. Oni svoj stav dokazuju hadisom kojeg bilježe Buharija i Muslim u svojim Sahihima od Ebu Zera, radijallahu anhu, da mu je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Gdje god da te zadesi namaz klanjaj to je mesdžid”. Takođe, dokazuju time što je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, klanjao kod K'abe prije Hidžre iako su u njoj bili kipovi.
Drugo mišljenje – dozvola klanjanja uz pokuđenost zbog kipova i slika koje se nalaze u crkvi. Ovo je stav Ibn Abbasa, radijallahu anhuma, imama Malika i drugih. Oni dokazuju dozvolu klanjanja sa gore spomenutim hadisom, a pokuđenost sa hadisom kojeg bilježe Buharija i Muslim u svojim Sahihima od Ebu Talhe, radijallahu anhu, da je rekao: Čuo sam Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da je rekao: “Meleci ne ulaze u kuću u kojoj ima pas i slika (kip)”.
Treće mišljenje – da ako u crkvi ima kipova i slika da nije dozvoljeno klanjati a ako nema onda je dozvoljeno. Ovo je stav Omera, radijallahu anhu, imama Ahmeda i ostalih. Zabranu klanjanja u crkvi u kojoj ima kipova dokazujugore spomenutim hadisom od Ebu Talhe, radijallahu anhu: “Meleci ne ulaze u kuću u kojoj ima pas i slika (kip)”. Takođe, dokazuju time što Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, nije ušao u K'abu niti klanjao u njoj sve dok nije izbacio kipove iz nje. Isto tako dokazuju hadisom kojeg bilježe Buharija i Muslim u svojim Sahihima od Umu Seleme, radijallahu anha, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao govoreći o bogomoljama kršćana: “Oni kada im umre dobar čovjek na njegovom kaburu izgrade mesdžid (bogomolju) i naprave u njemu te kipove (slike), to su najgori ljudi kod Allaha na Sudnjem danu”. A dozvolu klanjanja u crkvi kada u njoj nema kipova i slika dokazuju postupkom mnogih ashaba koji su klanjali u crkvama.
Četvrto mišljenje – opća zabrana klanjanja u crkvi. Ovaj stav se pripisuje imamu Ahmedu i drugima, a nisam našao argumente sa kojim se dokazuje ovaj stav.
Odabrano mišljenje, a Allah najbolje zna, je da musliman treba izbjegavati (znači da nije haram) da klanja u crkvi ako ima mogućnost da klanja van nje, jer je to mjesto gdje se čini širk Allahu i uglavnom je puno kipova i slika. Au slučaju da se zadesi u crkvi i da je prinuđen da klanja u njoj nema nikakve smetnje da to uradi, pogotovo ako u njoj nema kipova i slika, a ako ima pokuđeno mu je klanjati, s tim da mu je namaz ispravan. Dokaz za dozvolu je hadis mutefekun alejhi “Gdje god da te zadesi namaz klanjaj to je mesdžid”. A dokaz za pokuđenost je hadis mutefekun alejhi “Meleci ne ulaze u kuću u kojoj ima pas i slika (kip)”.
A što se tiče iznajmljivanja crkve za potrebe klanjanja, održavanja hutbe i sličnog, a koju koju kršćani koriste ili ne koriste za svoje potrebe, nema nikakve smetnje za tako nešto uz obavezu uklanjanja ili prekrivanja kipova, slika i krstova. Dokaz za ovu dozvolu je hadis mutefekun alejhi od Džabira, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Učinjena mi je Zemlja mesdžidom i čistom, pa kojeg god čovjeka zadesi namaz neka klanja”.
A sa druge strane nije došla zabrana klanjanja namaza u crkvama ili drugim bogomoljama, kao što je došla zabrana klanjanja u kupatilima i mezarjima u hadisu “Zemlja je sva mesdžid osim mezarja i kupatila” (bilježi ga Tirmizi, a Albani ga ocjenjuje vjerodostojnim).
Prema tome, stav koji je iznio fetva-i-emin nije sporan, ali je sporno ono sa čime dokazuje taj stav, jer klanjanje u crkvi nema veze sa dijalogom sa kršćanima, sa suživotom i međusobnim zbližavanjem, kao što nema veze sa Poslanikovim, sallallahu alejhi ve sellem, primanjem delegacije Nedžrana u njegovom mesdžidu i njihovim boravkom u njemu.
A što se tiče tvog pitanja da li u Bosni ima samo jedan fetv-i-emin, kako se oni biraju, ko im daje tu titulu, na osnovu cega, to mi nije poznato. Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjePOKRIVANJE STOPALA ŽENE U NAMAZU
Alejkumusselam. Nema razilaženja među učenjacima da je vadžib pokriti stidno mjesto prilikom obavljanja namaza. Kaže Ibn Hazm u knjizi "Meratibul-idžma" (1/28): "Složni su daje prekrivanje avreta u namazu stroga obaveza onome ko posjeduje odjeću koja mu je dozvoljena". S tim da su se razišli oko togviše
Alejkumusselam.
Nema razilaženja među učenjacima da je vadžib pokriti stidno mjesto prilikom obavljanja namaza. Kaže Ibn Hazm u knjizi “Meratibul-idžma” (1/28): “Složni su daje prekrivanje avreta u namazu stroga obaveza onome ko posjeduje odjeću koja mu je dozvoljena”. S tim da su se razišli oko toga da li je prekrivanje avreta u namazu šart valjanosti namaza ili ne, tj. da onaj ko klanja otkrivenog stidnog mjesta, da li mu je time pokvaren namaz ili je on samo griješan a namaz mu je ispravan. Na ovom zadnjem stavu su Malik i Šafija u jednom od njegova dva mišljenja. Dok je veći dio učenjaka na stavu da onaj ko klanja otkrivenog stidnog mjesta da mu je namaz batil. Oni koji smatraju da je pokrivanje stidnog mjesta šart valjanosti namaza to dokazuju riječima Uzvišenog: “O sinovi Ademovi, lijepo se obucite kad hoćete molitvu obaviti!” (El-Earaf, 31). Međutim, može se prigovoriti da najviše na što upućuje ajet je obaveza pokrivanja i da ne upućuje na to da je pokrivanje stidnog mjesta šart primanja namaza. Takođe, oni koji smatarju da je pokrivanje u namazu samo vadžib ili čak sunnet dokazuju to sa hadisom mutefekun alejhi u kojem Sehl ibn S'ad kaže: “Muškarci su klanjali sa Poslanikom, sallallahu alejhi ve sellem, tako što bi vezali krajeve svoje odjeće ispod pasa na svoje vratove poput onoga kako rade djeca, a ženama bi bilo rečeno da ne podižu svoje glave sve dok se muškarci ne isprave na sjedenju”. Ovaj hadis ukazuje da pokrivanje stidnog mjesta nije čak ni vadžib a kamoli šart.
Prema tome, ispravno je da je pokrivanje stidnog mjesta u namazu vadžib a ne šart valjanosti namaza. A što se tiče toga šta je stidno mjesto kod žene u namazu, oko toga islamski pravnici imaju podijeljeno mišljenje.
Pa je tako kod hanefija stidno mjesto kod žene u namazu njeno čitavo tijelo izuzev lica, unutrašnjeg dijela šaka i gornjeg dijela stopala.
Kod šafija stidno mjesto žene u namazu je njeno cijelo tijelo izuzev lica i šaka.
Kod hanabila je takođe, cijelo tijelo žene stidno mjesto u namazu izuzev lica.
Dok malikije stidno mjesto dijele na dva dijela: dijelovi tijela koja je stroga obaveza pokriti i dijelovi tijela koja nije stroga obaveza pokriti. Oni dijelovi koje je stroga obaveza pokriti po njihovom propisu je od pupka do koljena, a dijelovi tijela koje nije stroga obaveza pokriti je čitavo tijelo žene izuzev lica i šaka.
Prema tome, oko pokrivanje stopala u namazu dva su stava učenjaka:
Prvi: da su stopala avret u namazu i da je vadžib da se pokriju na čemu je džumhur (većina) učenjaka ovog Ummeta od malikija, šafija i hanabila, a od savremenih učenjaka ovaj stav zastupaju Bin Baz i Albani.
Drugi: da stopala nisu avret u namazu i da je ženi dozvoljeno klanjati namaz otkrivenih stopala. Na ovome su hanefije, Sevri, Muzeni a njemu naginju i Ibn Tejmije i Usejmin. Od najjačih dokaza sa kojima se dokazuje obaveza pokrivanja stopala, mimo općeg značenja gore spomenutog ajeta, su dva hadisa.
Prvi hadis: Ono što se prenosi id Umi Seleme, radijallahu anha, da je pitala Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem: Da li žena može klanjati u košulji i marami a da nema izara (ogrtač ispod pasa)?” A on joj je odgovorio: “Nema smetnje ako košulja prekriva gornji dio stopala”. Hadis bilježe Ebu Davud, Hakim i Malik. Kaže Darekutni da je hadis mevkuf, tj. da su ovo riječi Umu Seleme, radijallahu anha, i na ovome su složni muhadisi. S tim da hadis ima drugu mahanu a to je da je ravija na kojem se spajaju svi rivajeti Umu Muhammed ibn Zejd ona nepoznata osoba. Pa tako, kako pojašnjava šejh Albani u knjizi “Temamul-minne” (strana 161) hadis je slab, svejedno bio merfu'un (da je pripisan Poslaniku, sallallahu alejhi ve selem) ili mevkufun (da je pripisan ashabu). Ovo znači da ovaj hadis ne može biti dokaz po ovom pitanju.
Drugi hadis je ono što se prenosi od Ibn Omera, radijallahu anhuma, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Onaj ko spusti svoju odjeću ispod članaka iz oholosti Allah ga neće gledati na Sudnjem danu”, pa je upitala Umu Seleme, radijallahu anha: “Šta da rade žene sa odjećom koja je spuštena ispod članaka?”, pa je odgovorio:”Neka je spuste jedan pedalj”. A ona priupita: “Znači otkriće im se njihova stopala”? A on joj odgovori: “Pa onda neka je spuste jedan lakat i ne prelazeći tu dužinu”. Prvi dio hadisa bez dodatka Umu Seleme, radijalalhu anha, je mutefekun alejhi, dok je dodatak od Umu Seleme ubačen od strane ravije Nafije, te zbog toga ovaj dio hadisa nisu ni naveli Buharija i Muslim, a kako kaže Ibnul-Dževzi Nafija nije živio u vrijeme Umu Seleme, te nije mogao čuti hadis od nje. Ovaj hadis bilježe Tirmizi, Nesai, Ahmed i ostali. Prema tome, ovaj rivajet je slab, međutim prenešen je u drugim rivajetima kod Nesaia i Malika u rivajetima koji su prihvatljivi. Oni koji dokazuju sa ovim hadisom obavezu pokrivanja stopala u namazu može im se prigovoriti da se u hadisu uopšte ne spominje namaz, tako da on ne može biti dokaz po ovom pitanju.
Učenjaci su složni na tome da se izuzima iz obaveze pokrivanja žene u namazu pokrivanja lica, a razišli su se oko pokrivanja šaka i stopala izuzev u prisustvu muškaraca. Dokaz za ovo izuzimanje im je nelagodnost i teškoća pokrivanja spomenitih dijelova. Opći dokazi sa kojima se dokazuje obaveza pokrivanja žene u namazu ne preciziraju koji dijelovi se moraju pokriti, a oni koji obavezuju ženu da mora pokriti stopala u namazu nemaju vjerodostojnog dokaza za to. Prema tome, nema smetnje da žena klanja otkrivenog lica, šaka i stopala, na čemu su Ebu Hanife, Sevri, Muzeni, Ibn Tejmije i Usejmin od savremenih učenjaka.
A što se tiče djevojčice, ako je punoljetna potpada pod ovaj propis, a ako nije punoljetna onda nije griješna ako klanja a nije pokrila sav avret u namazu koji bi inače trebala pokriti da je odrasla. Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeSTAV UČENJAKA O KLANJANJU U DŽEMATU
Alejkumusselam. Odgovor na ovo pitanje se vraća na dvije mes'ele: propis klanjanja muškaraca u džematu i ko je dužan da se odazove džematu. Oko propisa klanjanja muškaraca pet propisanih namaza u džematu učenjaci imaju podijeljeno mišljenje. Prenosi Ibn Hadžer u "Fethul-bari" ("/126) pet mišljenja uviše
Alejkumusselam.
Odgovor na ovo pitanje se vraća na dvije mes'ele: propis klanjanja muškaraca u džematu i ko je dužan da se odazove džematu.
Oko propisa klanjanja muškaraca pet propisanih namaza u džematu učenjaci imaju podijeljeno mišljenje. Prenosi Ibn Hadžer u “Fethul-bari” (“/126) pet mišljenja učenjaka:
Prvo – da je klanjanje u džematu fard ajn, tj. stroga obaveza svakog muslimana. Ovo je stav Evza'ija, Ahmeda, skupine muhaddisa šafijskog mezheba, poput Ebu Sevra, Ibn Huzejme i Ibnul-Munzira.
Drugo – da je klanjanje u džematu šart valjanosti namaza. Na ovome je Davud zahiri i neki drugi učenjaci.
Treće – da je vadžib ali ne šart valjanosti namaza. Ovo je rivajet od Ahmeda.
Ćetvrto – da je klanjanje u džematu farz kifaje, tj. ako ga obavi skupina spada odgovornost sa ostalih. Na ovome je Šafija i većina njegovih učenika, a ovo je i stav mnogih učenjaka hanefijskog i malikijskog mezheba.
Peto – da je klanjanje u džematu potvrđeni sunet. Ovo je stav ostalih učenjaka, između ostalih to je zvanični stav malikijskog i hanefijskog mezheba.
Međutim, sa strane dokaza najbliže je da je klanjanje u džematu vadžib na čemu je imam Ahmed u jednom rivajetu od njega.
A od jasnih i nedvosmislenih dokaza da je klanjanje u džematu vadžib su:
Prvi: hadis kojeg bilježi Muslim u svom Sahihu od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je neki slijepac došao Poslaniku, sallallahu laejhi ve sellem, i rekao mu da nema vodiča koji će ga voditi u mesdžid te je tražio da mu da olakšicu da klanja u svojoj kući pa mu je dao olakšicu. Međutim, čim se okrenuo leđima pozvao ga je i pitao: “Da li ti čuješ poziv na namaz?” A na odgovor da čuje rekao mu je: “Onda se odazovi”. Hadis ukazuje na to da ako slijepac kojeg nema ko dovesti u mesdžid nema olakšice da ostavi klanjanje u džematu onda je preče da tu olakšicu nemaju drugi.
Drugi: hadis kojeg bilježe Buharija i Muslim u svojim Sahihima od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Allahov Poslanik, sallallahu laejhi ve sellem, rekao: “Imao sam namjeru da naredim djeci da naberu granja (za vatru), a zatim naredim da se klanja namaz (u džematu), a onda da zapalim kuće onih ljudi koji ne klanjaju u džematu”. Namjera da se zapale kuće onih koji ne klanjaju u džematu se ne čini radi djela koje je potvrđeni sunet nego zbog ostavljanja onog što je vadžib.
Treći: hadis od Abdullah ibn Abbasa, radijallahu anhuma, da je Allahov Poslanik, sallallahu laejhi ve sellem, rekao: “Ko čuje poziv (ezan) i ne odazove se nema mu (potpunog) namaza osim ako ima opravdanje”. Hadis bilježe Ibn
Madže i Ibn Hibban, a vjerodostojnim su ga ocijenili šejh Albani i Šuajb Arnaut.
Ova tri dokaz su dovoljna da prevagnu stav onih učenjaka koji smatraju da je klanjanje u džematu vadžib te da su griješni muslimani koji ga ostavljaju iz neopravdanih razloga.
A što se tiče toga ko je dužan da klanja u džematu, odgovor imamo u gore spomenutim hadisima: “Ko čuje poziv (ezan) i ne odazove se nema mu (potpunog) namaza osim ako ima opravdanje” i “Da li ti čuješ poziv na namaz?” A na odgovor da čuje rekao mu je: “Onda se odazovi”. Znači, u džematu je dužan klanjati onaj ko čuje ezan muezina, naravno ako nije bolestan, musafir ili ima neki drugi sličan opravdan razlog za neklanjanje u džematu.
A ibret u učenju muezina ezan je u njegovom učenju sa prirodnim glasom a ne sa mikrofonom, zvučnicima i pojačalima. U praksi je potvrđeno da se prirodni glas muezina čuje na udaljenosti od oko 1100 metara, znači nešto dalje od jednog kilometra. A ovo znači da svaki musliman koji živi unutar jednog kilometra udaljenosti od mesdžida u kojem se klanja u džematu da je obavezan (vadžib mu je) da klanja svaki farz namaz u tom mesdžidu osim ako ima opravdanje za izostavljanje namaza u džematu, poput bolesti i slično.
Prema tome, na osnovu gore spomenutih mes'ela vaš džemat je dužan da uspostavi klanjanje u džematu, pa makar samo jedan čovjek prisustvovao namazu u džematu, ako stanuje makar jedan džematlija unutar udaljenosti od jednog kilometra od mesdžida. U protivnom niste dužni (iako je mustehab) klanjati u džematu ako su sve džematlije udaljenije od jednog kilometra od mesdžida. Takođe, nije ispravno da se donese odluka o prekidu klanjanja sabah namaza samo zbog toga što jedan te isti džemat dolazi na sabah namaz. Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manjeJE LI ISPRAVAN IKAMET KAKO SE UČI KOD NAS
Alejkumusselam. U vjerodostojnim hadisima je prenešeno da se ikamet može učiti na dva načina. Prvi način: Allahu ekber! Allahu ekber! Ešhedu en la ilahe illa-llah! Ešhedu enne Muhammeden resulu-llah! Hajje ales-salah! Hajje alel-felah! Kad kametis-salatu! Kad kametis-salah! Allahu ekber! Allahu ekbeviše
Alejkumusselam.
U vjerodostojnim hadisima je prenešeno da se ikamet može učiti na dva načina.
Prvi način:
Allahu ekber! Allahu ekber!
Ešhedu en la ilahe illa-llah!
Ešhedu enne Muhammeden resulu-llah!
Hajje ales-salah!
Hajje alel-felah!
Kad kametis-salatu! Kad kametis-salah!
Allahu ekber! Allahu ekber!
La ilahe illallah!
Ovaj način se prenosi u hadisu Abdullaha ibn Zejda, radijallahu anhu, da je Bilal, radijallahu anhu, učio ikamet ovim riječima. Hadis bilježe Ebu-Davud, Ibn-Madže, Ahmed i drugi. A Buharija ga ocjenjuje vjerodostojnim.
Drugi način:
Allahu ekber! Allahu ekber! Allahu ekber! Allahu ekber!
Ešhedu en la ilahe illa-llah! Ešhedu en la ilahe illa-llah!
Ešhedu enne Muhammeden resulu-llah! Ešhedu enne Muhammeden resulu-llah!
Hajje ales-salah! Hajje ales-salah!
Hajje alel-felah! Hajje alel-felah!
Kad kametis-salatu! Kad kametis-salah!
Allahu ekber! Allahu ekber!
La ilahe illallah
Ovaj način učenja ikameta je došao u hadisu Ebi Mahzure u kojem je rekao Poslanik, sallalahu alejhi ve sellem: “A ikamet ima sedamnaest rečenica.” Bilježi ga Tirmizi i Nesai, a vjerodostojnim ga ocjenjuju Tirmizi i Albani.
Ovaj drugi način učenja ikameta je onaj koji se praktikuje kod nas u Bosni.
Prema tome, učenje ikameta poput ezana kako se praktikuje kod nas u Bosni i na čemu je hanefijski mezheb je ispravan, na vjerodostojnom hadisu zasnovan način učenja ikameta. Nema smetnje da se ikamet uči na bilo koji od ova dva načina. Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com
Vidi manje