Alejkumusselam.

Po pitanju kvarenja abdesta zbog dodira polnog organa djeteta, svejedno da li bilo od strane žene ili muškarca, nije prenešen nijedan vjerodostojan hadis.

A hadis kojeg prenose Taberani od Ibn Abbasa, radjallahu anhuma, Bajheki od Ibn ebu Lejle, i Ibn Asakir u “Et-Tarihu” od Džabira, radijallahu anhu, da su bili kod Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, pa je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, razdvojio između dvije noge Hasana, radijallahu anhu, i poljubio, u rijavetu: dodirnuo, njegov polni organ, a u rivajtu: i Husejna, radijallahu anhu. Ovaj hadis navodi Ibn Kudame u “El-Mugni” sa dodatkom “pa je klanjao a nije obnovio abdest” dokazujući sa njim da dodir polnog organa djeteta ne kvari abdest, međutim, Ibn Hadžer u “Et-Telhisu el-habir” i drugi muhaddisi su pojasnili da ovaj dodatak ne postoji u zbirkama Taberanija, Bejhekija i Ibn Asakira.

Rivajet Taberanija je slab zbog ravije Tabusa koji je veoma slab i sa čijim se hadisima ne dokazuje (Ebu Hatim, Nesai i Ibn Hibban).

A rivajet Bejhekija je takođe slab zbog slabosti Ibn ebi Lejla što je sam Bejheki potvrdio a šejh Albani dodatno pojasnio.

A rijajet Ibn Asakira je izmišljen našto je ukazao Ibnul Dževzi i ovaj hadis svrastao u izmišljene hadise u svojoj knjizi “El-Mevdu'at”, a takođe, Hatib El-Bagdadi ga u “Et-Tarihu” ocjenjuje ga izmišljenim rekavši: “Ovaj hadis je izmišljen tekstom i senedom, a nije daleko da ga je (ravija) Ibn ebi El-Ezher izmislio”.

Prema tome, ovaj hadis je veoma slab u prva dva rivajeta a krivotvoren i lažan u trećem rivajetu.

A pitanje kvarenja abdesta zbog dodira polnog organa djeteta se vraća u osnovi na pitanje i argumente sa kojima se dokazuju stavovi učenjaka oko kvarenja abdesta zbog dodira polnog organa uopćeno.

Pa tako, može se reći, da oko kvarenja abdesta zbog dodira polnog organa djeteta učenjaci imaju četiri stava:

Prvi stav – da se pri dodiru polnog organa djeteta ne kvari abdest jer u osnovi dodir polnog organa uopće ne kvari abdest.
Ovo je stav onih učenjaka koji su na stavu da dodir polnog organa ne kvari abdest, a to su hanefije, skupina učenjaka malikijskog mezheba, rivajet od Ahmeda kao i skupina ashaba: Abdullah ibn Mes'ud, Huzejfe, S'ad, Abdullah ibn Abbas i drugi, radijalalhu anhum, i tabi'ina: Se'id ibn Musejjib i Tavus.
Njihov dokaz je poznati hadis od Talk ibn Alijja, radijallahu anhu, u kojem je došlo da je neki čovjek rekao: “Dodirnuo sam svoj polni organ”, ili da je taj čovjek rekao: “Ako čovjek dodirne svoj polni organ u namazu je li na njemu da uzme abdest”? Pa je odgovorio Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem: “Ne, on (polni organ) je komad mesa od tebe (tvog tijela)”. A u rivajetu: “Zar on (polni organ) nije komad mesa od tebe (tvog tijela)?” Hadis bilježe Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, Ibn Madže, Ahmed i Darekutni. Skupina muhaddisa ga ocjenjuje vjerodostojnim, poput Amr El-Felasa, Ibnul Medinija, Tahavije, Tirmizija, Ibn Hibbana, Taberanija i Ibn Hazma, doka ga supina ocjenjuje slabim, poput Šafije, Ebu Hatima, Ebu Zur'e, Darekutnija, Bejhekija i Ibnul Dževzija. A ispravno je da je hadis dobar i prihvatljiv i da se sa njim može dokazivati ono na šta ukazuje.

Drugi stav: da dodirivanje polnog organa djeteta (šakom) kvari abdest.
Na ovom stavu je većina ashaba, ovo je šafijski mezheb, malikije u poznatijem stavu mezheba i poznati stav unutar hanbelijskog mezheba.
S tim da neki učenjaci koji su na ovom stavu smatraju da dodirivanje polnog organa muškog ili ženskog djeteta pri pranju i slično ne kvari abdest jer je u hadisima došlo da kvari abdest samo ako muškarac ili žena dodirnu vlastiti polni organ, a za sve ostalo nema dokaza.
Oni dokazuju svoj stav sa hadisom od Busre bint Safvan, radijallahu anha, da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Ko dodirne svoj polni organ neka uzme abdest”. Hadis bilježe Ebu Davud, Tirmizi, Nesai, Ibn Madže, Ahmed i ostali. Hadis su vjerodostojnim ocijenili Tirmizi, koji prenosi od Buharije da je rekao: “Najvjerodostojnije što je prenešeno u ovom poglavlju je hadis Busre”. Takođe, vjerodostojnim su ga ocijenili Darekutni, Jahja ibn Me'in, Ibn Abdulberr, Bejheki i mnogi drugi.
Njihov odgovor na hadis Talka ibn Alijja, radijallahu anhu, koji je kontadiktoran i oprečan hadisu Busre bint Safvan, radujallahu anhuma, je na jedan od tri načina, (naravno pri čemu daju prednost radu po hadisu Busre bint Safvan).

Prvi način: Da je hadis Talk ibn Alijja, radijallahu anhu, slab zbog ravije Kajs ibn Talka, jer je on nepouzdan ravija. Takođe, najveći učenjaci hadisa su ga ocijenili slabim, poput Ebu Hatima, Ebu Zur'e, Darekutnija i Bejhekija.

Drugi način: Da se u osnovi prihvata da su oba hadisa (od Talka i Busre, radijallahu anhuma) vjerodostojni, s tim da je hadis Talka ibn Alijja, radijallahu anhu, derogiran hadisom Busre bint Safvan, radijallahu anha.

Treći način: Da se u osnovi prihvata da su oba hadisa (od Talka i Busre, radijallahu anhuma) vjerodostojni, s tim da se radu po hadisu Busre bint Safvan, radijallahu anha, (tj. “Ko dodirne svoj polni organ neka uzme abdest”) daje prednost zbog sljedećih razloga:

– Hadis Busre, radijallahu anhuma, je vjerodostojniji od hadisa Talka, radijallahu anhu, jer mu je sened potpuno ispravan, zato kaže imam muhaddisa Buharija o hadisu Busre, radijallahu anha: “On je nešto najvjerodostojnije u ovom poglavlju”. Međutim, ovome se može prigovoriti da je Ibnul Medini dao prednost hadisu Talka nad hadisom Busre, radijallahu anhuma.
– Hadis Busre, radijallahu anha, ima mnogo šahida, tj. hadisa koji se prenose u istom značenju od drugih ashaba, prenose ga 17 ashaba, poput Ebu Hurejre, Aiše, Džabira, Zejd ibn Halida, Abdullah ibn ‘Amra, Erve bint Unejs i drugih radijallahu anhum, za razliku od hadisa Talka, radijallahu anhu, koji nema nijednog šahida, tj. ne prenosi ga nijedan drugi ashab.
– Hadis Talka, radijallahu anhu, je izgrađen na osnovi, tj. da dodir polnog organa ne kvari abdest, dok hadis Busre, radijallahu anha, dolazi sa novim propisom, tj. da kvari abdest, a radi se po onom argumentu koji dolazi po nečemu novom jer je u tome dodatno znanje.
– U radu po hadisu Busre, radijallahu anha, je veća preodstrožnost i sigurnost.
Komentar: Zajednička primjedba na sve spomenuto je da rad po tzv. TERDŽIHU, davanju prednosti jednom hadisu nad drugim jer je jedan vjerodostojniji od drugog, dolazi na red i ima smisla ako je nemoguće napraviti spoj između hadisa, tj. raditi po oba hadisa, a to je u ovom slučaju moguće (na čemu su treći i četvrti stav učenjaka).

Treći stav: ako se polni organ djeteta dodirne sa strašću kvari abdest a ako se dodirne bez strasti ne kvari abdest. Ovo je rivajet od imama Malika, Albanija i Ibn ‘Usejmina.
Dokaz im je to što su oba hadisa (hadis Talka i Busre, radijallahu anhum, koji su oprečni jedan drugom) vjerodostojna a raditi po oba hadisa je vadžib ako je to moguće, a rad po njima je moguć ako se hadis Busre, radijallahu anha, odnosi na dodir sa strašću a hadis Talka, radijallahu anhu, odnosi na dodir bez strasti.

Četvrti stav: onome ko dodirne polni organ djeteta mustehab mu je uzeti abdest što znači da time nije pokvario abdest. Ovo je stav Malika i Ahmeda u rivajetima koji se prenose od njih, takođe to je stav Ibn Huzejme, Ibnul Munzira i Ibn Tejmije.

Argument ovog mišljenja se bazira na tome da su oba hadisa, koji su protivrječni jedan drugom, vjerodostojna i da je vadžib raditi po oba hadisa ako je moguće napraviti spoj među njima, a on je moguć. Po njima je spoj sljedeći: hadis Busre, radijallahu anha, ukazuje da je vadžib uzeti abdest zbog dodir ponog organa koji ga kvari. A hadis Talka, radijallahu anhu, u kojem je došlo da dodir polnog organa ne kvari abdest jer je polni organ sastavni dio tijela kao i ostali dijelovi tijela, ukazuje da se hadis Busre, radijallahu anha, svodi i spušta sa vadžiba (uzimanja abdesta zbog dodira polnog organa) na stepen mustehaba.

Odabrani stav po ovom pitanju je da onaj ko dodirne polni organ djeteta nije izgubio abdest, a Allah zna najbolje.
Da je ovo mišljenje najbliže ispravnom ukazuju to da je odabrani stavu učenjaka uopćeno po pitanju kvarenja abdesta zbog dodira polnog organa: da je mustehab uzeti abdest onome ko dodirne svoj polni organ a ne da mu to kvari abdest. Takođe, da se ovaj propis ograničava samo na ono što je došlo u vjerodostojnim hadisima, to jest, taj propis se odnosi samo na muškarca i ženu koji dodirnu svoj vlastiti polni organ, a ne na dodir tuđeg polnog organa (osim ako pri dodiru tuđeg polnog organa sa strašću izađe mezj koji kvari abdest), a u što ulazi i dodir polnog organa djeteta (pri pranju, presvlačenju i slično). Dokaz za ovo je to što je u svim hadisima u kojima je došao ovaj propis došlo “ko dodirne svoj polni organ” a nije došlo “ko dodirne polni organ” u općoj formi. A da se propis odnosi i na ženu dokaz je hadis: “Koji god muškarac dodirne svoj polni organ neka uzme abdest i koja god žena dodirne svoj polni organ neka uzme abdest”, bilježi ga Tirmizi i prenosi od Buharije u svom “Ilelu” da ga je ocijenio vjerodostojnim. Ve billahi tevfik.

Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com

Alejkumusselam.
Nema razilaženja među učenjacima da ono što izađe na dva prirodna otvora (polni organ i duburu) od mokrače, izmeta, vjetra, mezja i vedja kvari abdest, jer šerijatski tekstovi ukazuju na to. Međutim, islamski pravnici imaju podijeljeno mišljenje oko toga da li sve što izađe na dva prirodna otvora (polni organ i duburu) kvari abdest ili ne? Pa tako skupina učenjaka na čelu sa imamom Šafijom smatra da sve što izađe na dva prirodna otvora, svejedno bila to krv, bilo koja tekućina ili čvrsti predmet, da to kvari abdest. Dok druga skupina učenjaka na čelu sa imamom Malikom smatra da samo ono što je uobičajno da izlazi na dva prirodna otvora, poput mokrače, izmeta, vjetra, mezja i vedja kvari abdest, dok sve ostalo ne kvari abdest. I jedna i druga skupina dokazuju svoje stavove istim dokazima. Stav bliži ispravnom, a Allah zna najbolje je, ono na čemu je imam Malik, jer to je ono našto ukazuju dokazi da kvari abdest.

Na osnovu gore spomenutog, izlazak muške sperme iz rodnice žene nakon odnosa i kupanja ne kvari abdest, jer muška sperma nije ono što je uobičajno da izlazi na polni organ žene. A ako se to desi u toku namaza i namaz i abdest su ispravni, tj. nije dužna da ih ponovi. Ve billahi tevfik.

Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com

Alejkumusselam.
Ovo pitanje se vraća na hadis kojeg bilježe Buharija i ostali od Ummu ‘Atijje, radijallahu anha, u kojem ona kaže: “Nismo ubrajali kudet (smeđu tekućinu) i sufret (žućkastu tekućinu) niušta “, a u rivajetu kod Ebu Davuda ima vjerodostojan dodatak: “nakon čistoće”. Po ispravnom stavu učenjaka kada ashab kaže “mi smo radili to i to” ili “nismo radili to i to” pod tim se misli da su to radili u vrijeme Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, i da je on za to znao i šutnjom odobrio.

Ovaj hadis ukazuje da kudret (smeđa tekućina) i sufret (žućkasta tekućina), ili bilo koja druga tekućina koja nije krva hajza poput obične krvi i slično, ako se pojave nakon čistoće, tj. nakon što žena postane čista od hajza time što joj je nakon prestanka krvi hajza izašla bjelina (kassatu bejda) ili kod nekih žena da se pojavi suhoća (džefaf) kao znakovi prestanka hajza, da se ne ubrajaju u hajz. Takođe, ovo se odnosi i na kudret i sufret koji se pojave prijepočetka hajza ako nisu spojeni sa hajzom. A ako su spojeni sa hajzom učenjaci imaju podijeljeno mišljenje, jedni ih (kudret, sufret i slično) ubrajaju u hajz a drugi ne, a bliže je da se ubrajaju u hajz, a Allah zna najbolje. Naravno, kudret i sufret koji se pojave u toku mjesečnog pranja u periodma prekida krvi ubrajaju se u hajz i imaju propise hajza.

A izlazak nekoliko kapljica smeđe krvi prije nastupanja mjesečnog pranja na dan, više ili manje, potpada pod propis pojave kudreta i sufreta prije izlaska krvi hajza a koje nije spojeno sa izlaskom krvi hajza, tj. to se ne ubraja u hajz i nema propise hajza.

Prema tome, čista si i obavezna si klanjati sve dok ti se ne pojani krv hajza. Ve billahi tevfik.

Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com

Alejkumusselam. Oko izgovaranja Bismile učenjaci imaju podijeljeno mišljenje: jedni kažu da je farz, drugi da je farz onome ko je ne izostavlja iz zaborava a onome ko je zaboravi da nije, dok treći smatraju da je sunnet.

Svi svoj stav dokazuju hadisom od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallahu alejhi ve sellem, rekao: “Nema namaza onome ko nema abdesta niti abdesta onome ko ne spomene Allahovo ime pri njemu (prilikom uzimanja abdesta)”.

Hadis bilježe Ebu Davud, Ibn Madže i Ahmed, sa senedom od J'akub ibn Seleme, od njegovog oca od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, a kaže Buharija da J'akub nije čuo hadise od svoga oca niti je njegov otac čuo od Ebu Hurejre, radijallahu anhu.

Prema tome, ovaj hadis je veoma slab, međutim, preneseni su još neki rivajeti, poput onog što se prenosi od Seid ibn Zejda i Ebu Seida, radijallahu anhuma, ali oba su slaba takođe. Kaže Buharija da najvjerodostojnije što se prenosi u ovom poglavlju (izgovaranja Bismile na početku abdesta) je hadis od Seid ibn Zejda a i taj hadis je kod njega slab jer je u njegovom senedu Rebah ibn Abdurrahman koji je kod Buharije munkerul-hadis, tj. veoma je slab u hadisu.

Kaže Medžduddin, djed Ibn Tejmije, u knjizi “El-Munteka” (broj hadisa 164) da su svi hadisi po ovoj temi slabi.

Zato Buharija u svom Sahihu propisanost (preporučenost) izgovaranja Bismile na početku abdesta dokazuje sa hadisom u kojem se navodi dova koja se uči prije polnog odnosa sa suprugom a koja počinje sa Bismilom.

Prema tome, svi hadisi na ovu temu su slabi.

Sa druge strane, spomenuti hadis sa strane značenja teksta hadisa je sporan, je je u hadisu došlo “Nema abdesta onome ko ne spomene Allahovo ime pri njemu (prilikom uzimanja abdesta)” što znači da nema ispravnog i valjanog abdesta bez Bismile.

A s obzirom da su svi hadisi slabi kako da se ovakav propis prihvati sa slabim hadisima. Zato oni koji smatraju da se ovi hadisi mogu zbog mnoštva rivajeta prihvatiti tumače hadis sa značenjem da nema potpunog abdesta bez Bismile.

Međutim, i ovo tumačenje je sporno, jer svi vjerodostojni hadisi od Osmana, Ebu Hurejre, Alije i mnogih drugih ashaba, radijallahu anhum, koji u detalje opisuju način uzimanja abdesta Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, niko od njih ne spominje Bismilu, tj. da ju je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, izgovarao. A da je abdest bez Bismile nepotpun ili krnjav, a da ne kažemo neispravan, bilo bi to prenešeno makar u jednom vjerodostojnom hadisu a to nemamo.

Ovo dodatno podupire stav da po pitanju izgovarana Bismile na početku abdesta nije ništa prihvatjivo, osim što se može preporučenost učenja Bismile dokazivati drugim hadisima u kojima je došla preporučenost učenja Bismile za neke druge prilike.

A što se tiče učenja Bismile pri abdestu u kućnom klozetu, ono može imatu oko tri mogućnosti.

Prava – da se Bismila nikako ne izgovara, uzimajući u obzir slabost hadisa na tu temu, tj. da izostavljanje Bismile ne utiče na valjanost abdesta, kao i složnost učenjaka, kako to prenosi imam Nevevi, oko obaveze poštivanja Allahovog imena, te da zbog toga ne treba na sličnim mjestima spominjati Allahovo ime. Ko ovako uradi nema nikakve smetnje.

Druga – da izgovori Bismilu u sebi a ne naglas, ovo je dozovljeno i ne potpada pod pokuđeno ili zabranjeno izgovaranje Allahovog imena na nečistim mjestima.

Treća – da izgovori Bismilu naglas što je pokuđeno ili po nekim učenjacima i haram. Međutim, nema šerijatskog teksta koji ukazuje na zabranu izgovaranja Allahovog imana na nečistim mjestima, tako da je pokuđenost najbliži propis po tom pitanju.

Prema tome, za obavezu učenja Bismile na početku abdesta nema validnog dokaza i najviše što se može reći je da je to preporučeno. A učenje Bismile pri abdestu u kućnom klozetu je dozovljeno ako se to čini u sebi a ne naglas, s tim da ako bi se potpuno izostavila nema smetnje, a pokuđeno je i bolje izbjegavati da se uči naglas. Ve billahi tevfik.

Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com

Alejkumusselam.

Osoba koja uzima abdest preko lakiranih noktiju, njen abdest je neispravan a samim tim i namaz koji obavi poslije njega.

Prema tome, sve namaze koje si obavila u takvom stanju se smatraju neispravnim jer im nedostaje šart, a to je šerijatski valjan abdest.

A to što si iz neznanja tako postupala ti nemaš grijeha sa te strane jer Allah, dželle še'nuhu, neće kazniti svoga roba koji uradi neki grijeh iz neznanja. Oko toga da je neznanje opravdanje kod Allaha, dželle še'nuhu, da ne kazni Svoga roba za ono što uradi iz neznanja nema razilaženja među islamskim učenjacima, osim u pitanjima grijeha velikog širka.

Međutim, da li ti imaš opravdanje kod Allaha, dželle šenuhu, što nisi naučila ili nastojala da naučiš ovo pitanje, to ostaje između tebe i Allaha, dželle še'nuhu.

A što se tiče naklanjavanja namaza koje si u tom stanju klanjala iz neznanja, a oni se sa šerijatske strane smatraju neispravnim, učenjaci imaju podijeljeno mišljenje da li je obaveza naklanjati namaze koji su klanjani neispravno zbog neupotpunjavanja nekog šarta ili rukna namaza iz neznanja da su to šartovi ili ruknovi namaza.

Stav učenjaka koji smatraju da nije obaveza naklanjati te namaze je bliži ispravnom na osnovu dokaza hadisa mutefekun alejhi. U tom hadisu je došlo da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, tri puta vratio jednog ashaba koji je klanjao u mesdžidu da ponovi namaz jer ga nije ispravno klanjao, a zatim mu je pojasnio kako se klanja ispravan namaz sa upotpunjavanjem ruknova namaza a da mu pri tome nije naredio da naklanja namaze koje je do tada takođe tako neispravno klanjao.

Sa druge strane, u tvom slučaju je u pitanju velik broj namaza (što se razumije iz pitanja) koje treba naklanjati, a njihovo naklanjavanje je praktično teško izvodljivo, kako sa strane nepoznavanja tačnog broja neispravno klanjanih namaza, a tako i sa strane teškoće da se ti namazi naklanjaju, zbog toga sa tebe spada odgovornost naklanjavanja tih namaza. Na tebi je da se pokaješ Allahu, dželle še'nuhu, za propuste koje si učinila a koji su te doveli do tog da počiniš ovu grešku, takođe da se više ne vraćaš na slično djelo. Ve billahi tevfik.

Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com