Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.

Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:

Činiti ovu dovu nije dozvoljeno, jer ona u sebi sadrži prelaženje granice u dovljenju. A Uzvišeni Allah ne voli one koji prelaze granice: „Zaista On ne voli one koji prelaze granice“ (El-Bekare 190, El-E'araf 55, El-Maide 87).

Vid prelaženja granice u dovljenju u ovom slučaju se odnosi na traženje u dovi da se ne desi ono što je potvrđeno u šerijatskim tekstovima da će se desiti. Poput toga:

– da Allah ne kazni kjafira na ahiretu

– da kjafir ne bude vječno u Vatri

– da dovi Allahu da ga nikada ne iskuša ničim

– da dovi da ga Allah ne proživi

– da dovi da Allah nikoga od muslimana ne uvede u Vatru

– da dovi da ne bude Sudnjeg dana i slično.

Potvrđeno je u šerijatskim tekstovima da će Allah od Svog fadla i dobrote blagodariti muškarce u Džennetu sa hurijama. Kaže Uzvišeni: „Mi ćemo ih hurijama, krupnih očiju, ženiti“ (Ed-duhan 54). Svaki muškarac će u Džennetu imati dvije žene od hurija, kao što je došlo u dva Sahiha (Buharija i Muslim) o stanovnicima Dženneta da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Svaki čovjek od njih će imati dvije žene od hurija“. Takođe, potvrđeno je da će svaki šehid (onaj ko pogine na bojnom polju u džihadu) u Džennetu imati 72 hurije.

Shodno tome, ako supruga dovi da njen muž u Džennetu nema hurija, ona dovi protiv onoga što je Allah već odredio i samim time ovo predstavlja prelaženje granica u dovi.

Ljubomora ili ljubav supruge prema mužu ne opravdava njeno opiranje i suprotstavljanje Allahovom kaderu.

Bitno je napomenuti muslimankama da u Džennetu neće biti ljubomore, tjeskobe, tugovanja, ljutnje ili gađenja zbog postojanja drugih žena kod njihovih muževa. Nema ništa u Džennetu od onoga što je na dunjaluku osim zajedničkih imena. Osim toga muževi trebaju podsticati svoje supruge da ispune svoje vrijeme i misli djelima koja će ih voditi i uvesti u Džennet, a ne mislima ili radnjama koji ih samo mogu unazaditi na tom putu.

Ve billahi tevfik.

Odgovorio na pitanje: dr. Zijad Ljakić
Preuzeto sa stranice: http://www.ehlus-sunne.ba

Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.

Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:

To je tačno. Od 24 jutarnja i večernja zikra koji su spomenuti u knjizi Hisnul-muslim, samo 12 zikrova su vjerodostojni po ocjeni nekoliko savremenih muhaddisa, poput šejha Abdullaha Es-S'ada, Sulejmana El-‘Ulvana, Abdulaziza Et-Tarifija i drugih, sa malim razlikama među njima. Neki od tih 24 zikra su dnevni ili noćni zikrovi, greškom su ubrojani u jutarnje i večernje. Dok su neki zikrovi prenešeni u slabim hadisima, mada su ih neki učenjaci, poput šejha Albanija i Bin Baza – na čije se ocjene oslonio autor knjige Se'id El-Kahtani, ocijenili dobrim ili vjerodostijnim na osnovu više slabih rivajeta u kojima su prenešeni. Nema smetnje da se zikri po svim navedenim zikrovima, ovdje je riječ o tome koji su od njih zaista vjerodostojni.

U narednom tekstu biće navedeno 12 vjerodostojnih zikrova (na arpaskom, u transkripciji i prijevodu), a svi drugi zikrovi koji nisu spomenuti, poput učenja Ajetul-kursija, sura Ihlasa, Felek i Nas i slično, su slabi, tako da nema potrebe da se navode.

ZIKROVI KOJI SE UČE I UJUTRO I NAVEČE:

1- ((أَصْبَحْنَا وَأَصْبَحَ الْمُلْكُ لِلَّهِ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، رَبِّ أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا فِي هَذِهِ اليوم وَخَيْرَ مَا بَعْدَهَ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا فِي هَذِهِ اليوم وَشَرِّ مَا بَعْدَهَ، رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكَسَلِ وَسُوءِ الْكِبَرِ، رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ عَذَابٍ فِي النَّارِ وَعَذَابٍ فِي الْقَبْرِ))، مرة واحدة. (رواه مسلم)

1- Asbahna ve asbeha-l-mulku li-l-Lahi, ve-l-hamdu li-l-Lahi, la ilahe ille-lLahu vahdehu la šerike lehu. Lehu-l-mulku ve lehu-l-hamdu ve huve ’ala kulli šej’in kadir. Rabbi es’eluke hajre ma fi haze-l-jevm ve hajre ma ba'dehu, Ve e'uzu bike min šerri haze-l-jevm ve šerri ma ba'dehu. Rabbi e'uzu bike mine-l-keseli ve sui-l-kiberi. Rabbi e'uzu bike min ’azabin fi-n-nari ve ’azabin fi-l-kabri.

Osvanusmo i osvanu svekolika Allahova vlast. Hvala Allahu i nema boga osim Njega Jedinog, Koji druga nema. Njemu pripada sva vlast i svaka pohvala i on nad svačim ima moć. Allahu, molim Te za sva dobra ovog dana i za dobra poslije njega. I utječem ti se od zla ovog dana i zla poslije njega. Gospodaru moj, Tebi se sklanjam pred lijenošću i zlohudom ohološću. Tebi se sklanjam pred kaznom Džehennema i kaburskom kaznom. (Muslim) (JUTARNJI ZIKR)

((أَمْسَيْنَا وَأَمْسَى الْمُلْكُ لِلَّهِ، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ، رَبِّ أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ وَخَيْرَ مَا بَعْدَهَا، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ وَشَرِّ مَا بَعْدَهَا، رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكَسَلِ وَسُوءِ الْكِبَرِ، رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ عَذَابٍ فِي النَّارِ وَعَذَابٍ فِي الْقَبْرِ))، مرة واحدة. (رواه مسلم)

Emsejna ve emse-l-mulku li-l-Lahi, ve-l-hamdu li-l-Lahi, la ilahe ille-lLahu vahdehu la šerike lehu. Lehu-l-mulku ve lehu-l-hamdu ve huve ’ala kulli šej’in kadir. Rabbi es’eluke hajre ma fi hazihi-l-lejleti ve hajre ma ba'deha, Ve e'uzu bike min šerri hazihi-l-lejleti ve šerri ma ba'deha. Rabbi e'uzu bike mine-lkeseli ve sui-l-kiberi. Rabbi e'uzu bike min ’azabin fi-n-nari ve ’azabin fi-l-kabri.

U noć uđosmo i noć dočeka svekolika Allahova vlast. Hvala Allahu i nema boga osim Njega Jedinog, Koji druga nema. Njemu pripada sva vlast i svaka pohvala i on nad svačim ima moć. Allahu, molim Te za sva dobra ove noći i za dobra poslije nje. I utječem Ti se od zla ove noći i zla poslije nje. Gospodaru moj, Tebi se sklanjam pred lijenošću i zlohudom ohološću. Tebi se sklanjam pred kaznom Džehennema i kaburskom kaznom. (Muslim) (VEČERNJI ZIKR)

2- ((اللَّهُمَّ بِكَ أَصْبَحْنَا وبِكَ أَمْسَيْنَا، وَبِكَ نَحْيَا وَبِكَ نَمُوتُ، وَإِلَيْكَ النُشور((، مرة واحدة. (رواه الترمذي)

2- Allahumme bike asbahna ve bike emsejna, ve bike nahja ve bike nemutu ve ilejke-n-nušuru.

Allahu, Tvojom voljom dočekasmo jutro i Tvojom voljom uđosmo u noć. Tvojom voljom živimo, prema Tvojoj volji umiremo i prema Tvojoj volji bivamo ponovo proživljeni. (Tirmizi) (JUTARNJI ZIKR)

))اللَّهُمَّ بِكَ أَمْسَيْنَا وَبِكَ أَصْبَحْنَا، وَبِكَ نَحْيَا وَبِكَ نَمُوتُ، وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ((، مرة واحدة. (رواه الترمذي)

“Allahumme bike emsejna ve bike asbahna ve bike nahja ve bike nemutu ve ilejke-l-mesiru”. (Tirmizi)

Allahu, Tvojom voljom u noć ulazimo i jutro dočekujemo, Tvojom voljom živimo i umiremo i Tebi se vraćamo). (Tirmizi) (VEČERNJI ZIKR)

3- ((أَصْبَحْنَا عَلَى فِطْرَةِ الْإِسْلَامِ، وَعَلَى كَلِمَةِ الْإِخْلَاصِ، وَعَلَى دِينِ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَعَلَى مِلَّةِ أَبِينَا إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا مُسْلِمًا، وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ((، مرة واحدة. (رواه أحمد)

3- Asbahna ‘ala fitreti-l-islami ve ‘ala kelimeti-l-ihlasi ve ’ala dini nebijjina Muhammedin, s.a.v.s.,ve ‘ala milleti ebina Ibrahime hanifen muslimen ve ma kane mine-l-mušrikine.

“Jutro smo dočekali u krilu islama, na principima šehadeta (riječi: la ilahe illellah), u vjeri vjerovjesnika našega, Muhammeda i u vjeri praoca našeg Ibrahima, a.s., iskrenog monoteiste, muslimana, koji nije bio idolopoklonik”. (Ahmed) (JUTARNJI ZIKR)

((أَمْسَيْنا عَلَى فِطْرَةِ الْإِسْلَامِ، وَعَلَى كَلِمَةِ الْإِخْلَاصِ، وَعَلَى دِينِ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَعَلَى مِلَّةِ أَبِينَا إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا مُسْلِمًا، وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ ((، مرة واحدة. (رواه أحمد)

Emsejna ‘ala fitreti-l-islami ve ‘ala kelimeti-l-ihlasi ve ’ala dini nebijjina Muhammedin, s.a.v.s.,ve ‘ala milleti ebina Ibrahime hanifen muslimen ve ma kane mine-l-mušrikine.

“Noć smo dočekali u krilu islama, na principima šehadeta (riječi: la ilahe illellah), u vjeri vjerovjesnika našega, Muhammeda i u vjeri praoca našeg Ibrahima, a.s., iskrenog monoteiste, muslimana, koji nije bio idolopoklonik”. (Ahmed) (VEČERNJI ZIKR)

4- ((اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّى، لَا إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، خَلَقْتَنِى وَأَنَا عَبْدُكَ، وَأَنَا عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ، أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا صَنَعْتُ، أَبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَىَّ، وَأَبُوءُ بِذَنْبِى، اغْفِرْ لِي؛ فَإِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ أَنْتَ((، مرة واحدة. (رواه البخاري)

4- Allahumme Ente Rabbi, la ilahe illa Ente, halakteni ve ene ‘abduke ve, ene ‘ala ahdike ve va’ dike mesteta'tu e'uzu bike min šerri ma sana'tu, ebu'u leke bi ni'metike ‘alejje, ve ebu'u bi zenbi, fagfir li, fe innehu la jagfiru-z-zunube illa Ente.

Allahu, Ti si Gospodar moj, nema boga osim Tebe, stvorio si me i ja sam Tvoj rob, ja sam na tragu zavjeta Tebi datog, i obećanja Tvog u svojim granicama. Tebi se sklanjam pred zlom koje sam počinio, priznajem blagodati Tvoje prema meni, Tebi priznajem svoje grijehe. Stoga, oprosti mi, jer osim Tebe niko drugi grijehe ne oprašta. (Buharija)

5- ((اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ، عَالِمَ الغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ، رَبَّ كُلِّ شَيْءٍ وَمَلِيكَهُ، أشهد أن لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ نَفْسِي، وَمِنْ شَرِّ الشَّيْطَانِ وَشِرْكِهِ))، مرة واحدة. (رواه أبو داود والترمذي)

5- Allahumme Fatire-s-semavati ve-l-erdi, ’Alime-l-gajbi ve-š-šehadeti, Rabbe kulli šej’in ve melikehu: Ešhedu en la ilahe illa Ente, e'uzu bike min šerri nefsi ve min šeri-š-šejtani ve širkihi.

Allahu, Stvoritelju nebesa i Zemlje, Poznavaoče skrivenog i pojavnog (svijeta), Gospodaru svega i njegov Posjedovatelju, svjedočim da nema boga osim Tebe, Tebi se sklanjam pred zlom svoje duše, i pred zlom šejtana i njegovog širka. (Ebu Davud, Tirmizi)

6- ((اللهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ، اللهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَفْوَ وَالْعَافِيَةَ فِي دِينِي وَدُنْيَايَ وَأَهْلِي وَمَالِي، اللهُمَّ اسْتُرْ عَوْرَاتِي، وَآمِنْ رَوْعَاتِي، اللهُمَّ احْفَظْنِي مِنْ بَيْنِ يَدَيَّ، وَمِنْ خَلْفِي، وَعَنْ يَمِينِي، وَعَنْ شِمَالِي، وَمِنْ فَوْقِي، وَأَعُوذُ بِعَظَمَتِكَ أَنْ أُغْتَالَ مِنْ تَحْتِي((، مرة واحدة. (أبو داود، والنسائي وبن ماجة)

6- Allahumme inni es’eluke-l-‘afijete fi-d-dunja ve-lahireti. Allahumme inni es’eluke-l-‘afve ve-l-‘afijete fi dini ve dunjaje ve ehli ve mali. Allahumme-stur ‘avrati ve amin rev'ati. Allahumme-hfazni min bejni jedejje ve min halfi ve ‘an jemini ve ‘an šimali ve min fevki ve e'uzu bi ’azametike en ugtale min tahti.

Allahu, molim Te za Tvoju zaštitu na dunjaluku i na ahiretu. Allahu, molim Te za oprost i zaštitu Tvoju u vjeri, na dunjaluku, u porodici i mojoj imovini. Allahu, zakloni moja sramna djela, a umiri moju bojazan. Allahu, sačuvaj me sa moje prednje strane, te od svega što me može zadesiti sa leđa, zdesne ili lijeve strane i odozgo. Prizivam Tvoju Veličinu da ne budem ščepan odozdo. (Ebu Davud, Nesai i Ibn Medže)

7- ((لا إلهَ إلا الله وحدَه لا شريكَ لهُ، لهُ الملكُ، ولهُ الحمدُ، وهوَ على كلِّ شيءٍ قديرٌ((، عشر مرات. (رواه مسلم)

7- La ilahe ille-l-Lahu vahdehu la šerike lehu, lehu-l-mulku ve lehu-l-hamdu ve Huve ‘ala kulli šej’in kadir (10 X).

Nema boga osim Allaha, Jedinoga, Koji druga nema. Njemu pripada vlast nad svim i sva pohvala. On sve može. (Muslim)

8- ((سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِه((، مائة مرة. (رواه مسلم)

8- Subhane-l-Lahi ve bi hamdihi (100 X).

Neka je veličanstven i hvaljen Allah. (Muslim)

9- ((يا حي يا قيُّوم، برحمتك أستغيث، أصلِح لي شأني كلَّه، ولا تَكلني إلى نفسي طرْفة عين(( ، مرة واحدة. (رواه الحاكم)

9- Ja Hajju ja Kajjumu bi rahmetike estegisu, aslih li še’ni kullehu ve la tekilni illa nefsi tarfete ’ajnin.

O Ti, Živi, Postojani Održavatelju, molim Te za Tvoju obilatu milost – popravi moje stanje u svakom pogledu i ne prepusti me meni samome ni jednoga trena. (Hakim)

10- ((رضيتُ باالله ربًّا، وبالإسلام دينًا، وبمحمدٍ – صلى االله عليه وسلم – نبيًّا((، ثلاث مرات. (رواه أبو داود، والترمذي، وأحمد)

10- Raditu bi-l-Lahi Rabben ve bi-l-islami dinen ve bi Muhammedin nebijen, salla-l-Lahu ’alejhi ve selleme (3X).

Zadovoljan sam da mi je Allah Gospodar, vjera islam, Muhammed, a.s., vjerovjesnik. (Ebu Davud, Tirmizi i Ahmed)

SAMO JUTARNJI ZIKROVI:

11- ((سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ، عَدَدَ خَلْقِهِ، وَرِضَا نَفْسِهِ، وَزِنَةَ عَرْشِهِ، وَمِدَادَ كَلِمَاتِهِ((، ثلاث مرَّات. (رواه مسلم)

11- Subhana-l-Lahi ve bi hamdihi ’adede halkihi ve rida nefsihi ve zinete ’Aršihi ve midade kelimatihi (3 X).

Neka je slavljen i hvaljen Allah u razmjerama brojnosti Njegovih stvorenih bića, u razmjeri Njegovog zadovoljstva, težine Njegova prijestolja (Arša) i mnoštva osebujnosti Njegovih riječi. (Muslim)

SAMO VEČERNJI ZIKROVI:

12- ((أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ((، ثلاث مرات. (الترمذي وأحمد)

12- E'uzu bi kelimati-l-Lahi-t-tammati min šerri ma haleka (3 X).

Pomoću savršenih Allahovih riječi, zaštićujem se od zla svega onoga što je On stvorio. (Tirmizi i Ahmed)

Ve billahi tevfik.

Odgovorio na pitanje: dr. Zijad Ljakić
Preuzeto sa stranice: http://www.ehlus-sunne.ba

Alejkumusselam.

Da bi se odgovorilo na ovo pitanje potrebno je pojasniti šta se podrazumijeva pod haram imetkom, pojasniti vrste haram imetka, stavove učenjaka oko davanja zekata na haram

imetak i tek onda na kraju dati konkretan odgovor na postavljeno pitanje.

Haram imetak se dijeli na dvije vrste: haram imetak sam po sebi i haram imetak zbog načina na koji je zarađen[1].

Haram imetak sam po sebi[2] je onaj koji je kao imetak šerijatski zabranjen, poput alkohola, svinje, kipova, zabranjeni muzički instrumenti, nečistoće, krv i slično.

Uzvišeni Allah je naveo neke vrste ovog imetka u plemenitom Kur'anu u prevodu značenja: “Zabranjuje vam se strv, i krv, i svinjsko meso, i ono što je zaklano u nečije drugo, a ne u Allahovo ime, i što je udavljeno i ubijeno; i što je strmoglavljeno – i rogom ubodeno, ili od zvijeri načeto – osim ako ste ga preklali – i što je na žrtvenicima žrtvovano, i zabranjuje vam se gatanje strelicama” (El-Maide 3).

Takođe, u drugom ajetu kaže u prevodu značenja: “O vjernici, vino i kocka i strelice za gatanje su odvratne stvari, šejtanovo djelo; zato se toga klonite da biste postigli što želite” (El-Maide 90).

Nema razilaženja među učenjacima da ova vrsta imetka nije u osnovi imetak na koji se daje zekat, nego je on prljav imetak sam po sebi i vadžib je onom u čijim je rukama da ga se riješi.

Haram imetak zbog načina zarade[3] je svaki imetak koji je sam po sebi dozvoljen, međutim postao je zabranjen zbog načina sticanja, poput novca zarađenog kamatom ili imetka steknutog putem zabranjenih kupoprodaja i slično.

Haram imetak zbog načina zarade može se podijeliti na dvije vrste:

Prva vrsta – haram imetak koji je stečen bez dozvole njegovog vlasnika, poput: ukradenog imetka, uzetog mitom, otimačinom, monopolom, kamatom, prevarom i falsifikovanjem.

Druga vrsta – haram imetak koji je stečen uz dozvolu njegovog vlasnika, poput: imetka stečenog kockanjem, klađenjem i zabranjenim vrstama trgovine.

Zekat na haram imetak zbog načina zarade

Islamski učenjaci imaju dva mišljenja po ovom pitanju:

Prvo mišljenje – da nije propisan zekat na ovu vrstu haram imetka. Ovo je stav većine prvih i savremenih učenjaka i na ovome je mezheb hanefija[4] i hanabila[5].

Kaže hanefijski učenjak Ibn Abidin: “Kada bi prljavi imetak dostigao nisab nije obavezan na njeg dati zekat, jer je obaveza da se čitav taj imetak dadne u sadaku i nema koristi u obavezivanju davanja zekata na njegov jedan dio”[6].

Slično tome kaže malikijski učenjak Ed-Derdir: “Zekat je obavezan dati vlasnik imetka koji je dostigao nisab, a nije obavezan dati onaj ko nije vlasnik, poput otimača i onog kome je ostavljen imetak na čuvanje”[7].

Šafijski učenjak Nevevi prenosi od Gazalija da je rekao: “Ako je u njegovim rukama čisti haram imetak, njemu nije obavezan ni Hadždž ni zekat niti je obavezan učinit kefaret”[8].

A hanbelijski učenjaci navode da otimaču tuđeg imetka nije dozvoljeno niti ispravno raspolaganje tim imetkom, poput uzimanja abdesta sa otetom vodom …, i poput izdvajanja zekata i obavljanja Hadždža sa otetim imetkom”[9].

Argumenti ovog mišljenja:

1. Hadis Ibn Omera, radijallahu anhuma, da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Ne prima se namaz bez čistoće (abdesta, gusula ili tejemuma), niti sadaka od ukradenog ratnog plijena”[10].

Kaže El-Kurtubi: “Zaista Allah, dželle še'nuhu, ne prima sadaku od haram imetka, jer onaj koji daje sadaku ne posjeduje taj imetak, njemu je zabranjeno da ga koristi a davanje sadake je vid korištenja, a kada bi bila primljenja (ta sadaka) od njega to bi značilo da je to djelo u isto vrijeme naređeno i zabranjeno a to je nemoguće”[11].

2. Hadis od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Zaista je Allah dobar (čist od svih mahana i nedostataka) i ne prima osim ono što je dobro (halal imetak)”[12]. A haram imetak nije od dobrog imetka pa ga Allah, dželle še'nuhu, ne prima.

3. Zekat se ne daje osim na imetak koji musliman posjeduje, a haram imetak nije u valsništvu onog u čijim je rukama, jer je on obavezan da ga se riješi tako što će ga vratiti njegovom stvarnom vlasniku, dati kao sadaku od koje on nema nagrade, ili neki drugi šerijatski vid rješavanja od haram imetka[13].

4. Od šartova ispravnosti davanja zekata je nijet vlasnika imetka, tj. da zanijeti izvršavanje izvršavanje obaveze davanja zekata. Na ovom šartu su većina učenjaka, a nije im se suprostavio u osnovi ovog šarta osim učenjak El-Evza'i[14]. A u davanju zekata na haram imetak nedostaje nijet vlasnika imetka.

Drugo mišljenje – da je obavezan izdvojiti zekat na haram imetak iako imetak nije u njegovom potpunom vlasništvu. Ovaj stav su izabrali Ibn Tejmije a od savremenih učenjaka Abdurahman El-Hulv i Abdullah ibn Meni'a[15].

Upitan je šejhul-islam Ibn Tejmije o davanju zekata na imetak koji se uzme putem otimačine, pa je odgovorio: “Imetak koji je u rukama ovih beduina otimača, ako nije poznat njihov vlasnik, na njeg se daje zekat, jer ako je taj imetak u rukama njegovog stvarnog vlasnika on je dužan da da zekat na njega, a ako je imaetak u rukama onog ko nije vlasnik a vlasnik nije poznat na njemu je da da čitav imetak kao sadaku, a ako da iz imetka koliko je vrijednost zekata bolje je nego da ne da ništa, jer u svakom slučaju izdavanje količine zekata od tog imetka bolja je od nedavanja ničega”[16]. Ako bi neko prigovorio da se iz ovih riječi šejhul-islama ne razumije da je on na ovom stavu, da se na haram imetak daje zekat, prigovor bi bio na mjestu.

Argumenti kojima podupiru svoj stav su sljedeći:

1. Da je davanje zekata iz haram imetka bolje nego da se ne izdvoji ništa iz njeg, a ovo je ono što je spomenio šejhul-islam.

Komentar: Mudrost davanja zekata je čišćenje imetka i duše, kao što kaže Uzvišeni u prevodu značenja: “Uzmi od dobara njihovih zekat, da ih njime očistiš i blagoslovljenim ih učiniš” (Et-tevba 103). A velika je razlika između ovoga i izdvajanja imetka sa ciljem rješavanja od njeg. Sa druge strane, uzimanje zekata od haram imetka koji je u tuđim rukama je vid priznavanja njegovog djela (bespravno uzimanje imetka) a to je neprihvatljivo.

2. Pravo siromaha je vezano za imetak onih koji su dužni izdvojiti imetak za njega[17].
Komentar: Da bi siromasi imali pravo na zekat od imetka bogatih potrebno je da se ispune određeni šartovi a od tih šartova je da imetak bude u vlasništvu muslimana a to nije ostvareno u haram imetku.

3. Haram imetak po svom opisu, a ne u stvarnosti, ulazi u vlasništvo onog u čijim je rukama nakon što ne bude u stanju da ga vrati njegovom pravom vlasniku kod Malika, a kod Ebu Hanife on je uopćeno njegov vlasnik[18].

Komentar: Nije obavezujuće iz toga da haram imetak postaje vlasništvo onog u čijim je rukama da treba dati na njega zekat, jer oni koji kažu da se on smatra uopćeno u njegovom vlasništvu, a to su hanefije, ne obavezuju izdvajanje zekata na taj haram imetak. Kao što kaže Ibn Abidin: “Kome dođe u vlasništvo prljav imetak ili otme neki imetak pa ga pomiješa sa drugim … , nije obavezan na njega dati imetak iako dostigne nisab”[19].

Takođe, postoji druga prepreka za davanje zekata na haram imetak a to je nepostojanje potpunog vlasništva, jer iako se kod njih haram imetak ubraja u vlasništvo onog u čijim je rukama oni ne misle da je on njegov potpuni vlasnik zbog vezanosti tog imetka za njegovog pravog vlasnika.

4. Kada bi oslobodili one u čijim je rukama haram imetak od zekata time bi dali podsticaj ljudima da dolaze do imetka na takav način[20].

Komentar: Ovo bi bilo ispravno gledajući sa strane koristi, međutim ovo se ne uzima u obzir kada je oprečno sa onim što je Šerijatom određeno a zasnovano je na vjerodostojnim dokazima[21], a to je da Uzvišeni Allah ne prima sadaku i zekat od haram imetka. S tim da se može i ovom komentaru prigovoriti da je ovo dokazivanje sa onim oko čega je u osnovi razilaženje po ovom pitanju, a to je davanje zekata na haram imetak.

Takođe, može se prigovoriti ovom dokazu da oslodađanje od zekata onog u čijim je rukama haram imetak da to nije počast i olakšica njemu jer je on obavezan da se oslobodi čitavog tog imetka tako da mu ne koristi samo davanje zekata[22].

Radžih (odabrano) mišljenje je prvi stav učenjaka, tj. da nema zekata na haram imetak, jer onaj u čijim rukama je imetak nije njegov vlasnik, a nema razilaženja među učenjacima da je šart za obavezu davanja zekata na imetak da taj imetak bude u vlasništvu muslimana. A hanefije koje kažu da haram imetak prelazi u vlasništvo onog u čijim je rukama takođe smatraju da je na njega ne daje zekat jer taj imetak nije u potpunom vlasnoštvu onog u čijim je rukama i jer se on smatra dugom kojeg treba vratiti, a na dug onog koji je dužan se ne daje zekat.

Treba dodati da haram imetak koji je sastavljen od dva dijela jednog koji je haram i drugog dijela koji je halal, ako je moguće ustanoviti dio koji je halal onda sa tog imetka ne spada obaveza davanja zekata. Na primjer, ako musliman da pozajmicu drugom muslimanu u vrijednosti od 10 000 neke valute da mu ovaj vrati nakon godinu dana 12 000, u ovom slučaju kamata je 2 000 i na nju ne treba dati zakat nego taj novac vratiti onom od koga je uzet, a na 10 000 treba dati zekat jer je to glavnica koja se ne smatra kamatom.

A konkretan odgovor na postavljeno pitanje je sljedeći:

– da shodno gore spomenutom nije obaveza dati zekat na haram imetak,

– pa tako trebaš ustanoviti, makar i približno, koliki je procenat halal stečenog novca od ukupnog novca, pa onda izdvojiti na tu svotu novca zekat, naravno ako su ispunjeni šartovi davanja zekata na novac: da novac ima nisab i da je pregodinio,

– a ostali haram novac (tj. koji je stečen na haram način ili od prodaje haram imetka), njega trebaš ili vratiti njegovom vlasniku ako je poznat ili udijeliti kao sadaku siromasima (ili dati za grdnju puteva, mostova i slično) bez sticanja sevapa nego samo radi rješavanja haram imetka.

Ve billahi tevfik.

Odgovorio na pitanje: dr. Zijad Ljakić
Preuzeto sa stranice: http://www.ehlus-sunne.ba

Zahvala pripada Allahu,

Vrijednost nisaba (tj. granice koja obavezuje davanje zekata) za dolar ili druge valute jednaka je vrijednosti 20 miskala zlata ili 140 miskala srebra u periodu koji obavezuje zekat (tj. da ta vrijednost u novcu pregodini). Ta vrijednost treba biti zasnovana na bilo kojem od ova dva nisaba koji je bolji i korisniji za siromašne, uzimajući u obzir da vrijednosti zlata i srebra variraju od vremena do vremena i od države do države. (Stalno vijeće za fetve, br. 9/254, 9/257)

S obzirom da je u ovom vremenu vrijednost nisaba u srebru niža od vrijednosti nisaba u zlatu, nisab treba da se zasniva na vrijednosti srebra, pa ako čovjek dostigne u svom novcu vrijednost nisaba u srebru dužan je dati zekat. Nisab u srebru je oko 595 grama, a onaj koji daje zekat izdvaja 2.5%., nakon što je taj novac pregodinio.

A Allah najbolje zna.

Odgovorio: Šejh Muhammed Salih El-Munedždžid Fetva br. 2795 (Ovo bi značilo, s obzirom, na sadašnju vrijednost srebra, da svako ko u svom posjedu ima oko 300 eura – manje/više, tokom cijele godine, je dužan dati zekat. Zekat na 300e iznosi 7,5e. Malo novca za veliku nagradu inšaAllah.) A Allah najbolje zna.”

ODGOVOR: Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.

Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:

To što je spomenuto je jedan od tri stava učenjaka po pitanju toga šta je mjerilo nisaba za novac?

Stavovi učenjaka po ovom pitanju su sljedeći:

1 – da je nisab za novac nisab za zlato 85 g, tj. danas oko 3000 eura

2 – da je nisab za novac nisab za srebro 595 g, tj. danas oko 300 eura

3 – da je nisab za novac nisab ono sto je korisnije za siromahe, tj. što je manje vrijednosti, a to je danas srebro.

Pa je šejh Munedždžid izabrao treći stav.

A najbliže ispravnom, a Allah zna najbolje, je da je nisab za novac nisab zlata, tj. 85 g, odnosno 3000 eura.

Nema dokaza – hadisa po ovom pitanju.

Ako bi neko rekao: zar da uzimamo tvoj odabir ispravnom mišljenja a na drugoj strani su Vijeće velike uleme u Saudiji i šejh el-Munedždžid? Odgovor je: U islamu nije dokaz sam po sebi stav šejha Munedždžida ni stav Viskorangirane uleme, nego se za njihov stav traži dokaz. A dokaza nema, jer da ga ima naveli bi ga. Pojava papirnog novca i mes'ele vezane za njega su savremena pitanja.

Vrijednost srebra je od vremena Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, mnogo opala skoro da nije vrijedan spomena, za razliku od zlata. Sa druge strane, nisab za deve je 5 deva, nisab za ovce 40 ovaca, nelogično je da u šerijatu osoba koja ima 4 deve ne treba dati zekat jer nema nisab, kao i osoba koja ima 39 ovaca ne treba dati zekat jer nema nisab, a te se obe smatraju siromašnim po hanefijama, a onda osoba koja ima 300 eura treba dati zekat i da se tretira bogatom. Znači, da onaj ko ima 4 deve ili 39 ovaca ne treba dati zekat, a osoba koja ima 300 treba dati.

Prvi stav je najbliži ispravnom zato što ako bi uzeli srebro za nisab onda bi i siromašni davali zekat, a to je kontradiktorno samom davanju zekata jer ga siromašni primaju.

Ve billahi tevfik.

Odgovorio na pitanje: dr. Zijad Ljakić
Preuzeto sa stranice: http://www.ehlus-sunne.ba

Alejkumusselam ve rahmetullahi ve berekatuhu.

Hvala Allahu i neka je salavat i selam na posljednjeg vjerovjesnika, a zatim:

Bilježi Muslim u svom Sahihu od Ebu Katade El-Ensarija, radijallahu anhu, da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, upitan o postu dana Arefata. Odgovorio je: “Poništava grijehe prošle i naredne godine”.

Ovaj hadis ukazuje na preporućenost posta dana Arefata onima koji nisu hadžije. Takođe, ispravno je da se u hadisu misli na male grijehe, jer velike grijehe poništava samo tevba.

Sa druge strane, bilježe Buharija i Muslim u svoja dva Sahiha od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Neka niko od vas nikako ne posti petkom, osim da posti dan prije ili dan poslije”.

Takođe, bilježi Muslim u svom Sahihu od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Nemojte izdvajati noć (uoči) petka sa kijamom (noćnim namazom) između ostalih noći, i nemojte izdvajati petak sa postom između ostalih dana, osim da neko od vas posti neki post koji on posti”.

Ova dva hadisa ukazuju na zabranu izdvajanja petka sa postom tog dana, s tim da je većina učenjaka na stavu pokuđenosti posta ovog dana a ne zabrani.

Prvi hadis ukazuje na dozvolu posta petkom ako se posti dan prije ili poslije. Takođe, drugi hadis ukazuje na dozvolu posta petkom ako se post tog dana podudari sa postom kojeg neko posti gdje mu nije cilj izdvajanje dana petka, poput Davudovog posta, napaštanja propuštenih dana i slično.

Pod izuzetak dozvole posta petkom potpada post na dan Arefata (ili dan Ašure) ako se podudari da taj dan bude petkom, jer je post ovog dana od postova koje musliman inače posti zbog fadla i preporučenosti posta u tim danima. Sa druge strane, sa postom dana Arefata (ili dana Ašure) kada on pada na dan petka nije cilj da se izdvoji dan petak u postu, a to je osnovni razlog pokuđenosti posta petkom, nego da se posti dan kojeg je muslimanu preporučeno postiti.

O ovom pitanju su upitani mnogi učenjaci i rezime njihov odgovora je bio ono što sam spomenuo.

Prema tome, nema smetnje u postu dana Arefata ako on pada u petak, jer se pokuđenost (ili zabrana) izdvajanja posta petkom ne odnosi na njega.

Ve billahi tevfik.

Odgovorio na pitanje: dr. Zijad Ljakić
Preuzeto sa stranice: http://www.ehlus-sunne.ba