Esselamu alejkum. Bi li mi mogli pojasnit značenje ajeta 29:45, gdje Allah kaže
da namaz odvraća od loših djela? Ako čovjek recimo klanja svaki vakat, je li moguće
da neće griješiti tokom dana? Jer ako pogriješi onda ga namaz ne odvraća od loših djela. A normalno je da ljudi manje više griješe stalno. Ovaj ajet mi je potpuno nejasan. Ne čini ga manje nejasnim ta činjenjica da Allah u nastavku toga ajeta govori kako je sjećanje na Boga veća/vrijednija stvar od namaza, što je po mom mišljenju u suprotnosti samom “namazu” u kojeg čovjek već Allaha spominje više puta, je li tako? Namaz nije “garancija” za negriješenje, zbog čega mi je dakle ajet puno nejasan.
Alejkumusselam. Ajet koji spominješ nisi dobro razumio niti ga ispravno tumačiš, trebao si se vratiti na skraćenu verziju tefsira Ibn Kesira koja je prevedena na bosanski i pročitati značenje ovog ajeta.
Kaže Uzvišeni u prijevodu značenja: “Kazuj Knjigu koja ti se objavljuje i obavljaj namaz, namaz, zaista, odvraća od razvrata i od svega što je zabranjeno; a veličanje Allaha je veće od toga! – A Allah zna šta radite”. (El-‘Ankebut 45) Kaže Ibn Kesir u svom tefisru da riječi Uzvišenog: “Namaz, zaista, odvraća od razvrata i od svega što je zabranjeno” znače da se namaz sastoji od dvije stvari: ostavljanja razvrata i svega što je zabranjeno, to jest da ustrajnost u obavljanju namaza podstiče na ostavljanju ove dvije stvari. Prenosi imam Ahmed od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je neki čovjek došao Vjerovjesniku, sallallahu alejhi ve sellem, i rekao: “Zaista taj i taj čovjek klanja noću a kada osvane krade”, pa reče Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem: “Zaista će ga to (noćni namaz) odvratiti od ovoga što on (taj čovjek) kaže”. (Ahmed Šakir ocjenjuje ovaj hadis vjerodostojnim) Takođe, namaz se sastoji od zikrullaha, tj. veličanja Allaha a to je i najveći smisao klanjanja namaza, zato Uzvišeni kaže: “A zikrullah (veličanje Allaha) je veći od toga”. To jest, zikrullah od kojeg se sastoji namaz (misli se na sve što se uči u namazu čime se veliča Allaha od tesbiha, tahmida, tekbira i učenja Kur’ana) je vrijedniji i veći od toga što namaz treba da odvraća od razvrata i svega što je zabranjeno.
Kaže tabi’in Ebul-‘Alije: “Zaista, namaz ima tri svojstva: iskrenost, strah i zikrullah, zato bilo koji namaz u kojem nema nešto od ova tri svojstva i nije namaz. Iskrenst naređuje da se čine dobra djela, strah odvraća od munkera (svega što je zabranjeno), a zikrullah (veličanje Allaha) mu naređuje i zabranjuje”. Kaže Ibn ‘Avn El-Ensari: “Ti kada klanjaš ti činiš dobro djelo, jer te on (namaz) odvratio od razvrata i munkera, a zikrullah koji činiš (u namazu) je veći od toga”. Kaže Hamad ibn Ebi Sulejman da riječi Uzvišenog: “Namaz, zaista, odvraća od razvrata i od svega što je zabranjeno” znače da te odvraćaju od toga dok si u namazu. Prenosi se od Ibn ‘Abbasa, radijallahu anhuma, u više rivajeta, takođe od Ibn Mes’uada, Ebu Ed-Derda’, Selamana El-Farisija i drugih da riječi Uzvišenog: “A veličanje Allaha je veće od toga!” znače da je Allahovo spominjanje Njegovih robova kada oni Njega spomenu veće od njihovog veličanja Njega. Ovo tumačenje je izabrao i Ibn Džerir Et-Taberi.
Prema tome, dva su tumačenja riječi Uzvišenog: “Namaz, zaista, odvraća od razvrata i od svega što je zabranjeno”: prvo – da ustrajnost u obavljanju namaza podstiče na ostavljanje razvrata i svega što je zabranjeno, drugo – da čovjek dok je u namazu da ga on odvraća od te dvije stvari. Takođe, dva su tumačenja riječi Uzvišenog “A veličanje Allaha je veće od toga!” , prvo – da je zikrullah od kojeg se sastoji namaz (tesbih, tahmid, tekbir i učenje Kur’ana) je vrijedniji i veći od toga što namaz treba da odvraća od razvrata i svega što je zabranjeno, i drugo – da je Allahovo spominjanje Njegovih robova kada oni Njega spomenu veće od njihovog veličanja Njega. Nema smetnje da i jedno i drugo tumačenje u oba slučaja budu ispravna. Dakle, nakon ovakvog razumijevanja značenja ajeta ne bi trebao imati gore spomenute nejasnoće. Ve billahi tevfik.
Na pitanje odgovorio: dr. Zijad Ljakić
Preuzeto sa stranice: http://www.n-um.com