FETVA O ZABRANI NOŠENJA SPORTSKE OPREME FIRME NIKE

Alejkumusselam.

Odgovor na ovo pitanje zatijeva da se nešto ukratko kaže o kompaniji Nike i njenom logotipu a zatim iznese šerijatski status nošenja sportske opreme ove kompanije.

Ukratko o firmi Nike

Naime, Nike je glavna i javna kompanija sportske odjeće i opreme sa sjedištem u SAD-u. Osnovana je 1964.godine a službeno se naziva Nike od 1978. Naziv je dobila po krilatoj Grčkoj boginji pobjede. Danas važi za jedan od najprodavanijih sportskih brendova u svetu i zapošljava preko 30.000 ljudi. Posjeduje preko 700 prodajnih objekata širom sveta i urede u 45 zemalja van SAD-a. Većina fabrika kompanije Nike locirana je u Aziji (Indonezija, Kina, Taiwan, Indija, Vijetnam, Pakistan, Filipini i Malezija).

Pored proizvodnje sportske odjeće i opreme, kompanija posluje i sa maloprodajnim prodavaonicama pod imenom Niketown. Nike je sponzor mnogim velikim sportašima i sportskim momčadima širom svijeta.

Nike je osvojio svjetsku publiku i ustoličio se kao brend koji je sinonim za kvalitetnu sportsku opremu, tj. stvari za koje vrijedi dati dosta para i koje nikada neće izaći iz mode. Do te mjere je ova sportska oprema (prvenstveno obuća) postala popularna da se za nju govorilo: „Ko ih nije nosio, bolje da je hodao bos”.

Najbitnija svar, a koja je direktno vezana za pitanje, je to da Nike za svoj logotip ima trostruko stliziran znak Saturnovog (planete Saturn) prstena, zmiju i onaj koji se pripisuje Grčkoj boginji Nike koji označava krilo božice Nike.
Nike Best Global Brands

Znači, ono što je ovdje bitno je činjenica da je ova kompanija uzela ime po grčkoj boginji Nike i da je logotip (simbol ili znak) Nike krilo božice Nike, tj. Grčke boginje Nike – boginje pobjede (što je kod Rimljana bila Viktorija).

Šerijatski status upotrebe i nošenja proizvoda firme Nike

Što se tiče šerijatskog statusa upotrebe i nošenja odjeće i obuće sa logotipom kompanije Nike, tj. sa znakom krila Grčke boginje pobjede, on se može formulisati u sljedećem:

Prvo: Treba napraviti razliku između logotipova (simbola i znakova) trgovačkih kompanija i firmi čiji su logotipovi obični znakovi i simboli koji nemaju propagandnu parolu i između logotipova koji propagiraju određenu parolu, svejedno bila ona vjerska, ideološka ili stranačka.

Pa ako je vlasnik firme stavio određeni trgovački znak kako bi njegov proizvod bio prepoznatljiv i kako bi se isticao po kvalitetu od drugih, onda u osnovi nema smetnje u kupovini i prodaji tih proizvoda sa postojećim znakom.

Poput logotipova auta Audi čiji amblem od četiri prstena predstavlja automobilske kompanije koje se udružine i stvorile Auto uniju, i slični logotipovi.

A ako trgovački logotip (znak) izražava određenu parolu ili ideju koja se kosi sa principima Šerijata (Islama), svejedno propagirala se time određena akida, civilizacija, ideologija, skupina, organizacija ili slično, poput srpa i čekića parole komunista, Davudove zvijezde (šestokraka ili isprepleteni trokutovi) parole Židova, krsta parole kršćana i slično, onda šerijatski nije dozvoljeno koristiti, prodavati ili kupovati proizvode tih firmi svejedno bili oni u obliku hrane, piće ili odjeće. Ovo nije dozvoljeno zato što upotreba i kupoprodaja istih ukazuje na vanjsku podršku, slaganje, zadovoljstvo i ljubav prema takvim parolama i idejama iako se musliman u srcu ne slaže sa njima.
Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, je u vjerodostojnom hadisu zabranio oponašanje kjafira u onome što je specifično samo za njih, a time je onda preče da bude zabranjeno ako ono u čemu se oponašaju nosi ideju ili parolu koja se kosi sa načelima Islama.

Drugo: S obzirom da logotip forme Nike simbolizira Grčku boginju pobjede Nice, a što predstavlja akidetsku parolu paganstva i mnogoboštva protiv koje je Islam došao da se bori, onda nema sumnje da je zabranjeno nositi odjeću i obuću koja na sebi ima znak (logotip) firme Nike.

Preciznija analiza ovog pitanja bi se sastojala u sljedećem:

Smisao i namjera uzimanjem ovog naziva Nike (koje je ime Grčke boginje pobjede) za samo ime firme kao i odabiranjem logotipa u obliku krila Grčke boginje Nice, može imati dvije pretpostavke:

Prva pretpostavka – da firma Nike time propagira mnogobožačku i pagansku akidu starih Grka, što je veoma daleko jer je ova akida izumrla i nestala, onda bi u tom slučaju bila zabranjena bilo kakva kupoprodaja i upotreba proizvoda te firme.

Druga pretpostavka – da firma Nike nema namjeru sa uzimanjem ovog naziva za ime firme i odabiranjem logotipa u obliku krila Grčke boginje Nice da time propagira mnogobožačku i pagansku akidu starih Grka, nego da simbolizira pobjedu u sportu ili da je to odjeća i obuća pobjednika ili slično, a što je bliže i relanije stvarnosti od prve pretpostavke, u tom slučaju je dozvoljeno je nositi odjeću i obuću firme Nike ako se otkloni logotip (znak krila boginje pobjede) sa istih, bilo otkidanjem, rasporavanjem, prešivanjem i slično. Na dozvolu našenja ove odjeće i obuće bez logotipa ne utiče sam naziv firme Nike.

Naravno, pošto ova solucija da se kida ili prešiva sam logotip narušava izgledu odjeće i obuće, lakše je pribjeći boljem izlazu a to je kupovina sportske obuće i odjeće od neke druge firme čiji su proizvodi takođe kvalitetni a kojih hvala Allahu ima mnogo. Drugim riječima, muslimanima kupovina proizvoda firme Nike nije nužda pored toliko drugih visokorangiranih firmi čije proizvode ne prati ovaj problem oko logotipa.

Treće: Jednostavnim i slikovitim jezikom rečeno, nošenje odjeće i obuće firme Nike sa logotipom krila Grčke boginje pobjede je poput nošenja odjeće i obuće sa znakom krsta, i jedno i drugo su simboli akide koja je oprečna Islamu i Šerijatu. Oko zabrane nošenja, kupoprodaje i korištenja krsta nema razilađenja među muslimanskim učenjacima a našto ukazuju i šerijatski tekstovi. A nema suštinske razlike između ova dva simbola kufra i paganstva. Zato muslimanima nije dozovljeno nositi i koristiti poizvode firme Nike osim kada neutrališu logotip sa istih.

Četvrto: Muslimanske zemlje, zajednice i poduzetničke kompanije su obavezne da ako žele kupovinu ili trgovačku suradnju sa proizvodima firme Nike da zahtijevaju od iste da ukloni sa svojih proizvoda koji se prodaju muslimanima logotip Grčke boginje u obliku krila. Ovo je njihova vjerska obaveza zasnovana na značenju LA ILAHE ILLELLAH kojeg svaki musliman izgovara, tj. značenju: Nema božanstva koje zaslužuje da se istinski obožava osim Allaha.
Prema tome, spomenuta fetva šejha Feiza u kojoj zabranjuje nošenje obuće i odjeće firme Nike zbog logotipa na njima u obliku krila a koji simbolizira Grčku boginju pobjede je ispravna. S tim da se može dopuniti time da nema smetnje u nošenju i korištenju proizvoda te firme ako se neutrališe (ukloni) logotip sa istih. Ve billahi tevfik.

Na pitanje odgovorio dr. Zijad Ljakić – zijad-ljakic.com